Pirakanta: sadzenie i pielęgnacja w terenie otwartym, zdjęcia w projektowaniu krajobrazu

Pyracantha (łac. Pyracantha) to rodzaj wiecznie zielonych kolczastych krzewów z rodziny Pink, powszechnych w Azji Południowo-Wschodniej i Europie Południowej. Nazwa rodzaju pochodzi od dwóch greckich słów oznaczających „ogień” i „cierń”, to znaczy słowo pyracantha można przetłumaczyć jako „ognisty cierń” lub „ciernista roślina z ognistymi czerwonymi owocami”.
W rodzaju jest sześć lub siedem gatunków. Pyracantha jest uprawiana jako roślina ozdobna, która nie jest odporna na zimę: tylko niektóre odmiany hybrydowe Pyracantha mogą wytrzymać niskie temperatury dochodzące do -20 ºC.

Krzew Pyracantha - opis

Pirakanty to rozłożyste lub wyprostowane krzewy, osiągające wysokość 6 mi zewnętrznie przypominające niektóre typy irga. Pędy Pyracantha pokryte są długimi, rzadko rozstawionymi cierniami i wiecznie zielonymi zębatymi liśćmi. Białe kwiaty zebrane są w kwiatostany corymbose, a owoce to małe jabłka przypominające jagody, zabarwione na żółto lub czerwono. Z powodu owoców pirakantha została wcześniej przydzielona rodzinie Apple, ale potem została przeniesiona do Iglicy.

Wartość pyracantha jako rośliny ozdobnej polega na obfitym kwitnieniu i tym samym obfitym owocowaniu. Jagody Pyracantha przyciągają ptaki, a kwiaty gęsto pokrywające krzew przyciągają pszczoły.

Lądowanie pyracantha w otwartym terenie

Kiedy sadzić pirakantę

Do uprawy roślin gatunkowych stosuje się rozmnażanie nasion, przeprowadzane przed zimą. Możesz siać nasiona pirakanty na wiosnę, ale musisz je wstępnie rozwarstwiać przez półtora do dwóch miesięcy w dolnej szufladzie lodówki. Jednak wczesną wiosną najłatwiej kupić sadzonki pirakanty z zamkniętym systemem korzeniowym w pawilonie ogrodowym lub w specjalistycznym sklepie. Takie sadzonki są dostosowane do lokalnych warunków i mają większą zimotrwalosc. Przed zakupem dokładnie obejrzyj roślinę: powinna być wolna od uszkodzeń, oznak chorób i szkodników, a podłoże w pojemniku powinno być czyste, wilgotne i bez zapachu pleśni. Wybierając odmianę, preferuj najbardziej odporne na zimno i mniej kapryśne odmiany, na przykład jaskrawoczerwone lub wąskolistne odmiany pirakanty.

Na zdjęciu: jagody Pyracantha

Nie kupuj sadzonek jesienią: nie przetrwają zimy w ogrodzie. Pyracantha posadzona wiosną, gdy tylko ziemia się roztopi.

Jak sadzić pirakantę

Ciepłolubna pirakantha najlepiej rośnie na południowym zboczu, chroniona przed zimnym wiatrem, zarówno w słońcu, jak iw półcieniu, ale pod palącymi promieniami rośliny latem liście mogą żółknąć. Niepożądane jest sadzenie pirakanty na nizinie, gdzie zimne powietrze i stopiona woda stoją przez długi czas wiosną.

Pigwa japońska - cechy wzrostu na środkowym pasie

Pyracantha nie ma specjalnych wymagań dotyczących składu gleby, ale konieczne jest przygotowanie miejsca dla rośliny. Na tydzień przed sadzeniem glebę wykopuje się na głębokość 35-40 cm, dodając 5-8 kg próchnicy na każdy m², po czym powierzchnię wyrównuje się. Doły na pirakantę powinny być dwa razy większe od systemu korzeniowego sadzonek, razem z glinianą grudką. Jeśli sadzisz żywopłot, obserwuj odległość między krzakami co najmniej 60-90 cm, dno każdego dołu jest poluzowane, umieszcza się na nim warstwę materiału drenażowego, na przykład gruboziarnisty piasek rzeczny lub drobny żwir, po czym podpora jest wbijana w dno - kołek, który powinien wznieść się powyżej powierzchnię terenu o pół metra. Kopiec ziemi zmieszanej z próchnicą wylewa się na drenaż wokół podpory.

Sadzonka jest dobrze podlewana, wyjmowana z pojemnika, umieszczana na kopcu, prostuje jej korzenie, a następnie stopniowo wlewając ziemię do dołu i zagęszczając ją rękami, wypełniamy wolną przestrzeń. Po posadzeniu wokół sadzonki wykonuje się okrągły rów i wlewa się do niego wiadro i pół wody. Gdy woda zostanie wchłonięta, a gleba lekko opadnie, pirakantha jest przywiązana do podpory, a krąg pnia jest ściółkowany suchym torfem.

Dbanie o pirakantę w ogrodzie

Uprawa pyracantha

Sadzenie pirakanty i dbanie o nią nie będzie wymagało od ciebie żadnej konkretnej wiedzy i umiejętności. Będziesz musiał podlać go na czas, poluzować glebę w kręgu przy pniu, usunąć chwasty i nałożyć opatrunek górny. Jeśli ściółkujesz koło łodygi rośliny materiałem organicznym, będziesz musiał to robić znacznie rzadziej. Najważniejszym punktem pielęgnacji roślin jest przycinanie.

Podlewanie i karmienie pyracantha

Pyracantha jest odporna na suszę, więc nie wymaga częstego podlewania, ale świeżo posadzoną roślinę należy regularnie podlewać, aż się zapuści. W przyszłości wystarczy raz w tygodniu zwilżyć koło pnia przy suchej pogodzie. Znakiem, że pirakantha wymaga podlewania, są opadające, wiotkie liście i zbyt miękkie, żółknące łodygi. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wody, wlej ją do okrągłego rowu wykopanego na obwodzie koła pnia. Staraj się jak najgłębiej nasycić glebę wokół rośliny wilgocią. Po podlaniu wygodnie jest poluzować glebę i chwastować obszar.

Na zdjęciu: Kwitnąca pyrakantha w ogrodzie

Pyracantha nie wymaga częstego karmienia. Pierwsze nawożenie kompleksem mineralnym o niskiej zawartości azotu przeprowadza się na początku aktywnego sezonu wegetacyjnego. Za drugim razem ten sam nawóz stosuje się pod koniec lata.

Przeszczep Pyracantha

Pyracantha jest przeszczepiana zgodnie z tą samą procedurą, co przy pierwszym sadzeniu: kopią dołek dwa razy większy niż domniemana gliniana bryła z korzeniami, a następnie przenoszą do niej wykopaną roślinę. Nie zapominaj, że po przesadzeniu pyracantha wymaga intensywnego podlewania, co ułatwia jej adaptację w nowym miejscu.

Przycinanie pyracantha

Uprawa pyracantha obejmuje również formatywne przycinanie rośliny. Możesz przycinać pirakantę o każdej porze roku, ale wskazane jest, aby pierwszą fryzurę wykonać w środku wiosny, następnie w środku jesieni i po raz trzeci późną jesienią, dosłownie na początku zimy.

Nie myl pirakanty z rokitnikiem! Mamy osobny artykuł na temat uprawy rokitnika!

Wiosną poczekaj, aż pirakantha zakończy kwitnienie i odetnij ją, jak chcesz, pozostawiając kwiatostany, które później wydadzą ozdobne owoce. Nie zapominaj, że kwiaty i jabłka powstają tylko na tych pędach, które mają więcej niż rok. W środku jesieni wykonaj drugie przycinanie, usuwając gałęzie i pędy, które blokują dostęp do dojrzewających owoców i skazują je na gnicie. A pod koniec późnej jesieni ponownie uwolnij krzew z nadmiaru liści, pędów i gałęzi. Kiedy przycinasz pirakantę, nie skracaj jej pędów o więcej niż jedną trzecią ich długości.

Na zdjęciu: zielone jagody pirakanty ogrodowej

Starsze krzewy pirakant mogą wymagać odmłodzenia, w którym cała roślina jest przycinana na wysokość 30 cm Przygotowując się do zabiegu nie zapomnij założyć grubych rękawiczek, które chronią dłonie przed cierniami.

Jeśli chcesz obrócić pirakantową ścianę budynku, skieruj jej pędy wzdłuż podpór w wymaganym kierunku i zabezpiecz je. W takim przypadku roślina może nie wymagać przycinania.

Hodowla pyracantha

Propagowane przez sadzonki i nasiona pirakanty. Nasiona, jak już pisaliśmy, wysiewa się przed zimą lub wiosną, ale przed zabiegiem wiosennym materiał siewny musi przejść obowiązkową stratyfikację. Niestety rozmnażanie nasion zachowuje jedynie cechy gatunkowe rośliny rodzicielskiej.

Najczęściej ogrodnicy uciekają się do wegetatywnej metody rozmnażania pyracantha - poprzez nakładanie warstw i sadzonki, ponieważ zachowują zarówno cechy gatunkowe, jak i odmianowe rodziców. Do sadzonek nadają się zarówno zielone, jak i zdrewniałe sadzonki, ale zielone sadzonki zapuszczają się znacznie łatwiej. Sadzonki zbiera się podczas wiosennego przycinania: potrzebne będą gałęzie o długości 15-20 cm, zdejmij ich dolną część z liści i opuść dolną część do roztworu korzeniowego, a następnie posadź sadzonki pod kątem w mokrym piasku i przykryj przezroczystą czapką. Regularnie zdejmuj pokrywę, aby przewietrzyć sadzonki i rozpylić piasek. Ukorzenienie trwa średnio około trzech tygodni, ale sadzonki muszą być uprawiane w warunkach szklarniowych przez kolejny rok, a dopiero następnej wiosny można je sadzić w otwartym terenie. Jeśli uprawiasz sadzonki żywopłotów,będą musieli hodować je w szklarni przez dwa lata.

Na zdjęciu: Pyracantha wygląda jak rokitnik zwyczajny

Dla tych, którzy mają już na miejscu dorosły krzew pirakantowy, łatwiej jest rozmnażać roślinę przez nakładanie warstw. Wiosną zgiąć kilka nisko rosnących, zdrowych i silnych pędów, ułożyć je w bruzdach wykonanych wcześniej pod krzakiem, pozostawiając na powierzchni tylko wierzchołki, zamocować pędy w bruzdach i posypać żyzną glebą. Przez cały sezon podlewamy i odchwaszczamy glebę wokół sadzonek, przykrywamy je listowiem na zimę, a następnej wiosny oddzielamy od macierzystego krzewu i sadzimy na stałe.

Pyracantha zimą

Niektóre gatunki pyracantha są wystarczająco odporne. Na przykład pirakantha wąskolistna w Moskwie i regionie moskiewskim zwykle zimuje w ogrodzie. Niemniej jednak w przypadku zbyt silnych mrozów lub niewielkiej ilości śniegu lepiej jest przykryć koło pnia krzewu grubą warstwą opadłych liści. Ale nawet jeśli pirakantha zamarznie do szyjki korzeniowej, to pod warunkiem, że jej korzenie były chronione przed mrozem przez schronienie, roślina dość szybko wyzdrowieje, wystarczy usunąć zamarznięte gałęzie i pędy podczas pierwszego przycinania.

Szkodniki i choroby Pyracantha

Pyracanta bardzo rzadko choruje i prawie nie ma na nią wpływu szkodniki. Czasami jednak można na nim znaleźć mszyce. Dzieje się tak, gdy roślina jest osłabiona przez niewłaściwe warunki utrzymania lub złą pielęgnację. Nie czekaj, aż mszyce rozmnażą się lub zainfekują roślinę jakimś wirusem, natychmiast potraktuj krzak środkiem owadobójczym.

Pyracantha jest również dotknięta oparzeniem bakteryjnym, którego nie można wyleczyć, dlatego kupując sadzonki, należy preferować odmianę najbardziej odporną na tę chorobę. Pyracantha może zachorować na choroby grzybowe, takie jak zaraza lub parch, a przyczyną tego będzie również zła pielęgnacja lub nieodpowiednie warunki dla rośliny. Możesz zniszczyć czynnik wywołujący chorobę za pomocą roztworu Fundazolu lub innego fungicydu o podobnym działaniu.

Rodzaje i odmiany pyracantha

Na środkowym pasie uprawia się dwa gatunki pyracantha.

Pyracantha wąskolistna (Pyracantha angustifolia)

pochodzi z południowo-zachodnich Chin. Jest to krzew zimozielony z kolcami na gałęziach, osiągający wysokość 4 m. Liście wąskie, podłużne lub awersyjno-lancetowate do 5 cm długości, z podstawą klinowatą i czasem z ostrym wierzchołkiem, całe lub ząbkowane w górnej części blaszki liściowej. W górnej części liście dojrzewają w młodym wieku, w wieku dojrzałym są nagie, poniżej pokryte szarawym pokwitaniem. Kwiaty białe, zebrane w kwiatostany corymbose, osiągają średnicę 8 mm. Owoce są kuliste, lekko sprasowane, do 8 mm średnicy, zwykle w kolorze jasno pomarańczowym. Zimotrwalosc pirakanty wąskolistnej jest dość wysoka. Najlepsze odmiany tego gatunku to:

• Orange Glow to wzniesiona roślina o wysokości do 2,5 m z rzadkimi gałęziami i zielonymi liśćmi, które nie spadają w ciepłe zimy. Kwitnienie rozpoczyna się w maju. Jabłka w roślinach tej odmiany są okrągłe, jasnopomarańczowe;
• Golden Charmer to szybko rosnący krzew o łukowatych pędach, osiągający wysokość do 3 m, który w maju skutecznie kwitnie puszystymi tarczami z białych kwiatów. Owoce o barwie pomarańczowej osiągają średnicę 1 cm Odmiana jest bardzo odporna na zanieczyszczenie powietrza i suszę, ale w ekstremalnie niskich temperaturach może przemarzać.

Na zdjęciu: Pyracantha angustifolia

Pyracantha jasnoczerwony (Pyracantha coccinea)

pochodzi z Azji Mniejszej i południa Europy, gdzie rośnie na polanach, obrzeżach lasów oraz w jasnych lasach. Ten szeroko rozłożysty krzew osiąga wysokość 2 cm, a jego dolne pędy często rozprzestrzeniają się po ziemi. Liście lancetowate lub podłużne eliptyczne, skórzaste, błyszczące, do 4 cm długości, ciemnozielone wiosną i latem, jaskrawoczerwone jesienią. Kwiaty są białe lub różowożółte, owoce kuliste, do 6 mm średnicy, koralowo-czerwone. Czerwona pirakanta wyróżnia się odpornością na suszę, ale jej zimotrwalosc jest niska, dlatego na zimę należy ją przykryć. To jadalna pirakantha: w każdym razie ptaki dziobią jej jabłka przez całą zimę. Najbardziej znane odmiany gatunku:

• Pyracantha Red Column to popularna roślina o wysokości do 3 m, która kwitnie małymi białymi kwiatami zebranymi w parasolki. Owoce są małe, jaskrawoczerwone;
• Red Kashn to półzimozielona roślina o wysokości do 2 m, z prostymi, sprężystymi pędami i ciemnoczerwonymi jagodami.

Na zdjęciu: jasnoczerwony Pyracantha (Pyracantha coccinea)

Popularne są również Pirakantha crenate i scarlet pirakantha, jednak oba te gatunki wcale nie są odporne na zimę, dlatego są uprawiane w kulturze pokojowej.

Pyracantha w projektowaniu krajobrazu

Główne zalety pirakanty to obfite, długie kwitnienie i jasne, piękne owoce. Roślina ta służy do tworzenia żywopłotu, ponieważ pirakantha nie tylko rośnie pięknie i gęsto, ale także „wyposażona” w ciernie, które niezawodnie chronią obwód przed nieproszonymi gośćmi.

Roślina zachowuje blask liści i jagód nawet podczas głębokiej zimy, więc brzydkie ściany i budynki są często ozdobione pirakantami, ale należy wiedzieć, że sama roślina nie skręci się i nie przylgnie do podpory, będziesz musiał pokierować jej pędami i je naprawić. Niemniej jednak pirakantha jest idealna do ogrodnictwa wertykalnego.

Pyracantha jest uprawiana zarówno jako roślina solo, jak iw małych grupach: może być używana do ozdabiania skalistych wzgórz, układania granicy, może służyć jako tło dla mixborderów. Pyracantha ma jedną niezwykłą cechę: zapamiętuje swoje położenie w stosunku do podpory i po zdjęciu podpory nadal zachowuje swój zwykły kształt.

Bonsai często powstają z pyracantha, są szczególnie atrakcyjne w postaci kaskady lub drzewa z jednym lub więcej pniami.