Lunar (łac. Lunaria) to rodzaj jednorocznych roślin zielnych i bylin z rodziny Cruciferous. Nazwa rodzaju pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego „księżyc”: księżycowe owoce pod względem kształtu i perłowego odcienia przypominają księżyc w pełni. W rodzaju są cztery gatunki, ale tylko dwa z nich występują w kulturze: coroczna trawa księżycowa (Lunaria annua) lub księżycowa trawa lub pieniądz kwiatowy, pochodzący z południowo-wschodnich regionów Europy oraz wieloletni księżycowy lub odradzający się (łac. Lunaria rediviva) , który jest rzadkim gatunkiem zagrożonym, reliktem trzeciorzędu, którego zasięg zmniejsza się z każdym rokiem.
Dziś obejmuje całą Europę, czasem w Ameryce Północnej. Księżyc żyje na glebach słabo kwaśnych, luźnych i pożywnych, bogatych w próchnicę oraz gliniastych i żwirowych, głównie w lasach liściastych.
W kulturze księżyc znany jest od końca XVI wieku. W tamtych czasach ludzie nadawali mu magiczne właściwości i nosili go ze sobą jako talizman, przyczyniając się do pomnażania państwa.
Sadzenie i pielęgnacja księżyca
- Kwitnienie: od drugiego sezonu, od maja do połowy czerwca. W sierpniu może ponownie zakwitnąć.
- Sadzenie: wysiew nasion w ziemi - późną wiosną lub wczesnym (w połowie) lata.
- Oświetlenie: Odmiany dwuletnie lepiej rosną w pełnym słońcu, chociaż dopuszczalna jest uprawa w półcieniu. Byliny boją się słońca i lepiej siać je w półcieniu lub nawet w cieniu.
- Gleba: każda jest odpowiednia dla roślin dwuletnich; luźne, wilgotne, nawożone próchnicą gleby wapienne są preferowane dla bylin.
- Podlewanie: umiarkowane i regularne, w czasie suszy - obfite i częste. Byliny przestają podlewać, gdy tylko owoce dojrzeją. Glebę nawilża się wcześnie rano lub po godzinie 16.00.
- Top dressing: byliny są karmione raz w miesiącu od wiosny do połowy lata roztworami organicznymi lub mineralnymi. Roczne odmiany nie wymagają karmienia.
- Rozmnażanie: przez nasiona rośliny wieloletnie mogą być również rozmnażane przez sadzonki.
- Szkodniki: pchły krzyżowe, mszyce i motyle kapuściane.
- Choroby: infekcje grzybicze.
Kwiat księżyca - opis
Liście księżycowe są duże, całe. Płatki kwiatów są duże, z długimi nagietkami, czasem białymi, ale częściej fioletowymi; działki proste, w kształcie torebki u nasady. Owocem księżyca jest duży eliptyczny lub zaokrąglony strąk z płaskimi zaworami, spłaszczony od strony grzbietu, osadzony na łodydze o długości do 15 mm. W strąku jest kilka nasion, są one również płaskie, dwurzędowe, ze skórzastym skrzydłem.
Uprawa księżyca w ogrodzie
Księżycowe lądowanie w ziemi
Roczny księżyc jest w rzeczywistości rośliną dwuletnią, tworzącą tylko rozetę liści w pierwszym roku. W drugim roku tworzy pędy kwitnące, a po dojrzewaniu nasion rocznego księżyca kończy swój cykl życiowy. Roślina ta potrzebuje jasnego światła słonecznego, dlatego w ostateczności uprawiana jest na otwartej przestrzeni w lekkim półcieniu, a wieloletni księżyc księżycowy boi się światła słonecznego, dlatego należy ją wysiewać w półcieniu lub nawet w cieniu. Jeśli chodzi o skład gleby, roślina jednoroczna jest dla niej mało wymagająca, a wieloletnie, bardziej kapryśne pod tym względem gatunki potrzebują luźnej, wilgotnej i dobrze nawożonej gleby z dodatkiem próchnicy (3-4 kg / m2) i wapna, które są doprowadzane pod kopanie na głębokość 20 cm.
Oba uprawiane gatunki księżyca rozmnażają się z powodzeniem przez nasiona, a wieloletnie księżycowce mogą być rozmnażane przez sadzonki.
Aby wyhodować roczny księżyc księżycowy, możesz go siać bezpośrednio do gleby wczesną wiosną. Nasiona księżyca są corocznie ciemnobrązowe i osiągają średnicę 5-6 mm. Układa się je w bruździe w odległości 30-35 cm od siebie, dzięki czemu w przyszłości nie trzeba przerzedzać sadzonek, które mogą pojawić się za tydzień. Pod koniec sierpnia sadzonki, które utworzyły rozety liści, można przesadzić w inne miejsce. Jeśli chcesz zobaczyć kwitnienie corocznego księżyca już w roku sadzenia, zastosuj metodę uprawy sadzonek: wysiej nasiona na sadzonki w marcu, a pod koniec maja, gdy nadejdzie ciepła pogoda i minie groźba mrozów powrotnych, przesadzaj sadzonki na otwarty teren.
Bylinę księżycową wysiewa się w zacienionym miejscu we wrześniu lub wczesną wiosną, ale siew wiosenny należy poprzedzić półtora miesiąca skaryfikacją nasion w pojemniku na warzywa w lodówce. Sadzonki pojawią się dopiero wiosną, do maja, i należy je przerzedzić, aby odległość między sadzonkami wynosiła co najmniej 30 cm, a do końca lata roślina rozwinie dwie pary liści. Masowe kwitnienie wieloletniego księżyca zobaczysz dopiero w przyszłym roku, a jesienią drugiego roku życia roślina może dać obfite samosiew.
Pielęgnacja ogrodu księżycowego
Opieka nad obydwoma rodzajami księżyców polega na podlewaniu, odchwaszczaniu, spulchnianiu gleby, ochronie przed chorobami i szkodnikami, usuwaniu zwiędłych kwiatów i przygotowaniu do zimowania.
Podlewanie księżyca wymaga umiarkowanego podlewania, ponieważ zbyt duża ilość wilgoci może prowadzić do gnicia korzeni, a tylko podczas długotrwałej suszy roślina jest często i obficie podlewana. Gdy tylko dojrzeją owoce wieloletniego księżyca, podlewanie zostaje zatrzymane. Glebę nawilża się wczesnym rankiem lub po godzinie 16.00, kiedy upał w południe ustąpi. Woda do nawadniania powinna być ciepła i osiadła. Roślina nie lubi opryskiwania liści.
Odwieczny księżycowy dobrze reaguje na zapłodnienie. Roślina jest karmiona raz w miesiącu od wiosny do połowy lata, przy użyciu zarówno materii organicznej, jak i złożonych nawozów mineralnych. Kwitnie od maja do czerwca, ale ponowne kwitnienie jest możliwe w sierpniu.
Odwieczny księżyc może rosnąć w jednym miejscu przez wiele lat, ale jeśli potrzebujesz przeszczepu, lepiej przeprowadzić go pod koniec lata.
Księżycowy po kwitnieniu
Pomimo zimotrwałości corocznego księżyca, który w rzeczywistości jest dwuletni, lepiej przed pierwszą zimą zaizolować go grubą warstwą organicznej ściółki i przykryć świerkowymi łapami na wierzchu. Roślina wieloletnia w południowych regionach jest okrywana na zimę tylko wtedy, gdy spodziewane są wyjątkowo silne mrozy bez śniegu. Na środkowym pasie iw regionach, w których zimy są jeszcze ostrzejsze, każdy księżyc jest chroniony na zimę.
Księżycowe szkodniki i choroby
Księżyc jest niezwykle odporny na choroby i szkodniki, ale w niesprzyjających warunkach atakuje go pchła krzyżowa, mszyce i kapusta. Przy pierwszych oznakach obecności owadów roślinę należy co najmniej dwukrotnie potraktować roztworem środka owadobójczego w odstępie 7-10 dni. Nie uprawiaj księżyca na obszarze, na którym rosły pokrewne rośliny - kapusta, daikon, musztarda, chrzan, rzodkiew, rzodkiew, brukwi i inne kultury z rodziny krzyżowców.
W wyniku stagnacji w glebie wodnej księżyc może zostać dotknięty infekcją grzybiczą, którą przy pierwszych niepokojących objawach należy zniszczyć dwukrotnym traktowaniem w odstępie 10 dni roztworem preparatu grzybobójczego. Przed opryskiem dotknięte okazy lub części roślin należy usunąć i spalić.
Przypominamy, że tego rodzaju problemy zwykle powstają w wyniku naruszenia praktyk rolniczych oraz niewystarczającej lub niewłaściwej opieki. Na zdrową roślinę rzadko wpływają szkodniki lub mikroorganizmy.
Rodzaje i odmiany księżyca
Jak już pisaliśmy, księżyc w kulturze jest reprezentowany przez dwa gatunki.
Roczny księżycowy (Lunaria annua)
- roślina pochodząca z południowo-wschodniej Europy Zachodniej i uprawiana w kulturze dwuletniej. Osiąga wysokość 60 cm, jej liście są szeroko jajowate, szorstko owłosione, naprzemiennie, siedzące lub petiolate. Kwiaty liliowe, fioletowe lub białe zbiera się w końcowych kwiatostanach racemose. Po kwitnieniu na roślinie formują się płaskie, owalne strąki nasion, podobne do monet z masy perłowej, w których nasiona dojrzewają do września. Spośród odmian rocznego księżyca więcej niż inne znane są:
- Perła to roślina o fioletowych kwiatach;
- Alba - księżycowy o białych kwiatach;
- Variegata - forma z różowo-liliowymi kwiatami i barwnymi liśćmi;
- Manstead Pearl to odmiana o pachnących fioletowych kwiatach.
Lunar (Lunaria rediviva)
- bylina rosnąca w lasach liściastych na Bałkanach, w Europie Środkowej i Północnej. Gatunek ten jest również sprowadzany do Ameryki Północnej. Odradzający się księżyc to starożytna roślina, przedstawicielka flory okresu trzeciorzędu, która obecnie stopniowo wymiera. Może osiągnąć wysokość jednego metra. Łodygi księżyca są proste, pokryte cienkimi włosami i rozgałęzione w górnej części. Liście górne są naprzemienne, siedzące, owalne, a dolne przeciwległe, sercowate, ząbkowane wzdłuż krawędzi. Pachnące fioletowe kwiaty o średnicy do 4 cm zbierane są w wiechy. Owoce to owalne, lancetowate strąki o długości do 5 cm, spiczaste na obu końcach. W kulturze gatunek istnieje od 1597 roku.
