Uprawa ziemniaków wymaga od ogrodnika dużego wysiłku. Tylko kompetentna pielęgnacja upraw, które są podatne na wiele różnych chorób, jest kluczem do dobrych zbiorów. Głównym wyzwaniem jest utrzymanie większości bulw ziemniaka nie tylko zdrowych, ale także jadalnych.
Wykrywanie większości chorób na wczesnym etapie zmiany może znacznie zmniejszyć straty plonów. Niektórym problemom można zapobiec poprzez odpowiednią i terminową profilaktykę. Choroby ziemniaka i ich zwalczanie różnią się w zależności od źródła infekcji. Większość chorób należy do jednego z trzech typów: grzybiczych, wirusowych i bakteryjnych.
Choroby grzybowe
Najczęściej ziemniaki są dotknięte chorobami grzybiczymi. Wynika to z faktu, że zarodniki grzybów są łatwo przenoszone przez powietrze i kropelki wody. Ponadto do rozprzestrzeniania się choroby przyczyniają się owady, które przenoszą się z chorych roślin na zdrowe. Infekcja może wystąpić na każdym etapie sezonu wegetacyjnego ziemniaka. Do głównych czynników przyczyniających się do rozmnażania zarodników należą:
- Sadzenie zainfekowanych bulw.
- Uprawa roślin w jednym miejscu przez kilka lat.
- Długotrwałe opady atmosferyczne, którym towarzyszy spadek temperatury.
- Uprawa ziemniaków w pobliżu upraw psiankowatych.
- Brak składników odżywczych w glebie.
Walkę z większością chorób grzybiczych prowadzi się za pomocą fungicydów. Jednak każda z chorób ma swoje specyficzne metody leczenia i kontroli.
Zaraza późna
Jedna z najczęstszych chorób grzybiczych, które atakują sadzonki ziemniaków. Choroba dotyka zarówno naziemną część rośliny, jak i system korzeniowy. Pierwsze objawy pojawiają się jako brązowawe plamy na wierzchołkach. Z biegiem czasu na odwrocie liści można znaleźć biały kwiat.
Czynniki wywołujące zarazę zarazy znajdują się w glebie, powietrzu i materiale nasadzeniowym. Wraz z nadejściem sprzyjających warunków, takich jak wysoka wilgotność i ciepła, pochmurna pogoda, zarodniki budzą się i zaczynają aktywnie rozmnażać. Z reguły zaraza późna występuje podczas kwitnienia ziemniaków i najpierw dotyka dolną część rośliny, stopniowo przesuwając się wyżej.
Zwalczanie zarazy odbywa się na dwa sposoby: przy pomocy środków zapobiegawczych oraz poprzez stosowanie fungicydów w momencie wykrycia objawów. Zapobieganie chorobom składa się z następujących kroków:
- Obróbka bulw ziemniaka preparatami przeciwgrzybiczymi przed sadzeniem w ziemi.
- Zmieniaj miejsce sadzenia ziemniaków co kilka lat.
- Zapobiegawcza obróbka pędów 0,2% roztworem siarczanu miedzi.
- Sadzić warzywa w dobrze oświetlonych miejscach z dala od pomidorów, papryki i bakłażanów.
Jeśli na pędach kultury zostaną znalezione 1 oznaki grzyba, konieczne jest natychmiastowe podjęcie działań w celu jego wyeliminowania. Jeśli nie walczysz z zarazą, za mniej niż miesiąc całkowicie zniszczy plony. Aby zwalczyć rozprzestrzenianie się grzyba, stosuje się następujące metody:
- Spryskiwanie pędów 1% płynnym roztworem Bordeaux w ilości 40g na 1m 2 .
- Ponowne przetwarzanie co 7 dni, aż do całkowitego wyeliminowania choroby grzybiczej.
- Koszenie i niszczenie wierzchołków ziemniaków przed zbiorem, aby zapobiec przedostawaniu się zarodników do bulw.
- W przypadku dużych szkód w uprawie warzyw zaleca się stosowanie środków chemicznych takich jak „Arcerid”, „Cuproxat”, „Oleocobrite”.
Makrosporioza
Pierwsze oznaki choroby pojawiają się na liściach ziemniaka. Na dolnych pędach zauważalne są małe brązowe plamki o okrągłym lub podłużnym kształcie. Charakterystyczną cechą makrosporiozy są wyraźnie zaznaczone pierścienie w obrębie plamek. W późniejszych stadiach choroby blaszki liściowe zwijają się, a na łodygach pojawiają się ciemne wrzody. Bulwy ziemniaka pokryte są suchą zgnilizną.
Drugą nazwą makrosporiozy jest suche plamienie. Więdnięcie pędów z powodu infekcji grzybiczej prowadzi do spowolnienia fotosyntezy. Roślina okopowa przestaje rosnąć i rozwijać się. Na jego powierzchni powstają ciemne ogniska, pod którymi miazga obumiera i wysycha z czasem. Czynnik wywołujący chorobę wpływa na oczy rośliny okopowej, co sprawia, że nie nadaje się do dalszego sadzenia.
Suche plamienie jest trudne do wyleczenia. W walce z tym na pierwszy plan wysuwa się zapobieganie chorobie.
- Odstrzał porażonych okazów na etapie przygotowania nasion do sadzenia.
- Zgodność z płodozmianem, która wymaga regularnej zmiany miejsca uprawy.
- Przetwarzanie roślin okopowych przed sadzeniem słabym roztworem nadmanganianu potasu (7 g na 1 litr).
- Zapewnienie ziemniakom wystarczającej ilości składników odżywczych, takich jak potas, azot i fosfor.
- Zapobiegawcze opryskiwanie lekami przeciwgrzybiczymi.
- Koszenie i spalanie nadziemnej części uprawy przed wykopaniem bulw.
Parch ziemniaczany
Choroba ziemniaka wywoływana przez grzyby, które rozwijają się głównie na bulwach roślin uprawnych. Parch bardzo rzadko dotyka zmielonej części warzyw. To uniemożliwia terminowe rozpoznanie choroby. W przypadku parcha ziemniaka podstawowym sposobem zwalczania choroby jest profilaktyka.
Istnieje kilka rodzajów parcha, które stanowią poważne zagrożenie dla ziemniaków. Różnią się kształtem, kolorem dotkniętych obszarów i innymi objawami choroby.
Zwyczajny. Na skórce rośliny okopowej pojawiają się brązowe plamy, które z czasem pękają, tworząc wrzody o średnicy do 10 mm. W miarę postępu choroby wrzody łączą się ze sobą, pokrywając prawie całą powierzchnię ziemniaka.
Główną przyczyną występowania parcha pospolitego jest przedłużająca się susza i zwiększona zawartość wapna w glebie. Jako główną metodę zwalczania patogenu stosuje się zaprawianie gleby i materiału nasadzeniowego lekiem Trichodermin.
Sypki. Na skórze tworzą się małe jasnobrązowe owrzodzenia. Następnie wysychają bulwę i pojawiają się na niej pęknięcia krzyżowe. Roślina staje się podatna na różne infekcje. Po zakażeniu korzeni następuje więdnięcie i obumieranie wierzchołków.
Możliwe jest uniknięcie rozwoju parcha prószystego, jeśli:
- obserwować płodozmian;
- do sadzenia używaj tylko zdrowych bulw traktowanych fungicydem;
- zbiory przy suchej pogodzie.
Uwaga! Ziemniaki zebrane z zarażonych krzewów mają obniżony smak. Są źle przechowywane i mają niską zawartość skrobi.
Srebrzysty. Na powierzchni bulwy pojawiają się brązowe plamy, których środkowa część nabiera srebrzystego rozkwitu. Chorobę można zauważyć dopiero po zbiorach. Na łodygach i liściach ziemniaków nie pojawiają się oznaki infekcji grzybiczej. Sprzyjającym warunkiem rozwoju srebrzystego parcha jest wysoka wilgotność i temperatura przechowywania.
Zaleca się ubranie zebranych ziemniaków środkami przeciwgrzybiczymi przed ich przechowywaniem. W tym celu należy stosować „Fundazol”, „Maxim”, „Nitrafet” i inne podobne środki chemiczne zgodnie z instrukcją.
Parch czarny lub rizoktonia. Charakterystyczną cechą tego typu parcha jest to, że grzyb rozprzestrzenia się po całej roślinie. Na roślinach okopowych widać czarne plamy, które nie nadają się do skrobania. Kiełki ziemniaka wyglądają na słabe i przygnębione. Dolna część pędów nabiera białego nalotu, który można łatwo zmyć podczas podlewania.
Choroba objawia się w chłodne dni, gdy temperatura powietrza spada do 8-10 ° C. Wysoka kwasowość gleby w połączeniu z dużą wilgotnością również sprzyja rozmnażaniu się zarodników. W celu zapobiegania i kontroli choroby stosuje się te same metody, co w przypadku innych typów parcha.
Rak ziemniaka
Jest to niezwykle groźna choroba ziemniaków, często prowadząca do śmierci większości nasadzeń. Na bulwach tworzą się mięsiste nowotwory o ciemnym kolorze. Wielkość wzrostu może przekraczać średnicę roślin okopowych. Bulwy gniją całkowicie w bardzo krótkim czasie, szczególnie w deszczową pogodę.
Uwaga! Zarodniki grzybów utrzymują się w glebie przez 7 lat. Należy to wziąć pod uwagę przy planowaniu płodozmianu. Ziemniaków i innych członków rodziny psiankowatych nie należy ponownie sadzić na zanieczyszczonej glebie.Istnieją dwa sposoby niszczenia chorych roślin. W pierwszym przypadku zaleca się wypełnienie wykopanych roślin wybielaczem lub naftą i zakopanie ich w ziemi na głębokość 1-1,5 m. Wielu ogrodników praktykuje spalanie rośliny, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się zarodników na miejscu. Zaleca się sadzenie roślin na dotkniętym obszarze.
Więdnięcie Fusarium
Ta choroba jest często nazywana szarą zgnilizną ziemniaków. Najkorzystniejsze warunki do rozwoju uzyskuje się przy nadmiernym zawilgoceniu gleby w czasie upałów. Ziemniaki są szczególnie podatne na infekcje w okresie aktywnego kwitnienia. Zewnętrzne objawy choroby są następujące:
- Krawędź liści na dole rośliny nabiera fioletowego odcienia, a wierzchołek krzewu żółknie.
- Łodygi ziemniaka brązowieją i można je łatwo wyciągnąć z ziemi.
- W ciągu dnia i wieczorem liście wyglądają na zwiędłe, tracąc elastyczność. W nocy przywracany jest turgor.
- Bulwy gniją podczas przechowywania. Na nich łatwo jest wykryć znaczne uszkodzenia z szarą powłoką.
Prawidłowe przechowywanie materiału nasadzeniowego, brak jakichkolwiek uszkodzeń mechanicznych oraz stosowanie preparatu Maxim przed wysiewem zmniejsza ryzyko infekcji. Jeśli choroba objawia się na etapie kwitnienia ziemniaków, po kilku dniach można stracić znaczną część nasadzeń.
Ważny! Istnieją odmiany ziemniaków odporne na tego rodzaju grzyby. Wśród nich są Detskoselsky i Berlichingen.Choroby bakteryjne
Głównym powodem pokonania bakterii chorobotwórczych jest przenikanie drobnoustrojów przez różne uszkodzenia tkanek ziemniaka. Bulwy są szczególnie wrażliwe podczas zbioru mechanicznego i transportu. Wnikanie bakterii następuje również przez naturalne otwory, na przykład przez aparaty szparkowe liścia.
Choroby bakteryjne ziemniaka są niezwykle trudne do wyleczenia. Walka z nimi wymaga podjęcia działań zapobiegawczych. Wiedza o chorobach mikrobiologicznych ziemniaków pomoże skutecznie zapobiegać.
Brązowa zgnilizna bakteryjna
Choroba wnika do gleby wraz z dotkniętymi sadzeniakami. W pierwszym roku bakterie rozwijają się powoli i mogą nie powodować widocznych uszkodzeń upraw. Pierwsze zewnętrzne oznaki choroby pojawiają się na pędach ziemniaka.
- Liście żółkną i zwijają się w okresie kwitnienia.
- W niektórych przypadkach obserwuje się marszczenie blaszki liściowej.
- Łodygi gromadzą śluz bakteryjny koloru brązowego lub pomarańczowego.
Bulwy poddane kwarantannie miękną. Na nacięciu widać gnilne elementy o ostrym nieprzyjemnym zapachu. Po naciśnięciu na ziemniak uwalnia się śluz.
Istnieje możliwość zapobieżenia zakażeniu nasadzeń przez brunatną zgniliznę na etapie selekcji nasion. Obecność patogenu można wykryć za pomocą kwasu bursztynowego. Bulwy należy traktować 0,002% roztworem kwasu przez pół godziny. Podobna procedura pomoże na czas zidentyfikować chore rośliny okopowe. Muszą zostać natychmiast zniszczone.
Zgnilizna pierścienia
Nazwa choroby odzwierciedla jej specyficzną manifestację na ziemniakach. Na nacięciu bulwy znajduje się ciemny pierścień, po naciśnięciu którego uwalnia się mętny płyn. Z biegiem czasu warzywo zaczyna gnić od wewnątrz. Łodygi chorej rośliny są podatne na szybkie więdnięcie.
Rozwojowi choroby sprzyjają upały przy dużej wilgotności i degeneracja materiału sadzeniowego ziemniaka. Obecnie nie ma realnej metody zwalczania bakteriozy pierścieniowej. Zainfekowane nasadzenia należy zniszczyć, a na miejscu zadeklarować kwarantannę. Jedynym sposobem zapobiegania chorobom jest używanie zdrowych nasion i dostarczanie roślinie niezbędnych składników odżywczych.
Szuler
Powszechna choroba ziemniaka, której opis objawów znajduje odzwierciedlenie w nazwie. We wczesnym stadium rozwoju łodygi młodych pędów nabierają charakterystycznego czarnego koloru, później zaczynają gnić. W tym samym czasie liście ziemniaka żółkną i zwijają się.
Jeśli nie będziesz walczyć z czarną nóżką, bakterie rozprzestrzenią się na bulwy. Choroba objawia się zimną i deszczową pogodą. Do rozprzestrzeniania się na tym terenie przyczyniają się szkodniki owadów: stonka ziemniaczana, mszyce i drutowce.
Aby zwalczyć chorobę, należy kompleksowo:
- Przy pierwszych objawach krzewy spryskuje się roztworem różowego nadmanganianu potasu.
- Ziemię wokół nasadzeń spulchnia się, a na wierzch nakłada się popiół drzewny.
- Krzewy ze znacznymi zmianami wykopują i rozlewają powstały otwór roztworem płynu Bordeaux.
- Do uprawy stosuje się odmiany ziemniaków odporne na chorobę.
Mokra zgnilizna
Kolejna infekcja bakteryjna, która często występuje, gdy materiał sadzeniowy nie jest prawidłowo przechowywany. Mechaniczne uszkodzenie rośliny okopowej, wysoka wilgotność w pomieszczeniu lub nagłe zmiany temperatury prowadzą do namnażania się patogenów.
Zewnętrzną manifestację choroby ziemniaka można opisać w następujący sposób:
- Na środkowej części ziemniaka pojawiają się gnilne tkanki.
- Początkowy kolor zgnilizny jest jasny; z czasem nabiera bogatego brązowego koloru.
- Bakterie przyczyniają się do wydzielania śluzu o ostrym zapachu.
- Zewnętrzna skorupa bulwy pozostaje nienaruszona przez długi czas. W późnych stadiach choroby mogą być widoczne wgniecenia, z których wycieka śluz.
Mokrej zgnilizny można zapobiec, poddając bulwy obróbce przed przechowywaniem. Aby to zrobić, użyj leku „Maxim”, który sprawdził się w walce z gniciem. Przestrzeganie warunków przechowywania i marynowanie pomieszczenia, w którym przechowywane są ziemniaki, są obowiązkowymi metodami zwalczania choroby.
Komentarz! W przypadku znalezienia chorej bulwy należy ostrożnie usunąć z magazynu nie tylko ją, ale także wszystkie okazy, które miały z nią kontakt.Choroby wirusowe
Infekcja patogenami niebezpiecznymi dla kultury występuje głównie na 2 sposoby:
- Zdrowe warzywa „wychwytują” wirusa poprzez bezpośredni kontakt z chorymi okazami.
- Owady i szkodniki przenoszą choroby na dużych obszarach. Nicienie łodygowe są szczególnie niebezpieczne. Robak ten przenika przez łodygę i korzenie rośliny, szybko infekując nasadzenia.
Pomimo faktu, że leczenie dotkniętych roślin jest nieskuteczne, konieczne jest dokładne poznanie, jakie choroby wirusowe ma ziemniak. Pomoże to w odpowiednim czasie zidentyfikować chore krzewy i usunąć je z witryny. Zacznijmy od opisu choroby ziemniaka zwanej mozaiką. Ma kilka odmian z różnymi objawami.
Pomarszczona mozaika
Pojawienie się pędów chorej rośliny ma kilka charakterystycznych różnic.
- Liście przybierają określony kształt. Marszczą się między żyłkami blaszki liściowej.
- Kolor liści rozjaśnia się, staje się żółtawy.
- Na krawędziach liście zwijają się do wewnątrz i wysychają.
- Dotknięte pędy nie odpadają; w stanie zamrożonym pozostają na łodydze.
Niebezpieczeństwo choroby polega na tym, że zainfekowana uprawa przestaje rosnąć kilka tygodni wcześniej. W takim przypadku bulwy ziemniaka nie mają czasu na osiągnięcie pełnego rozwoju, a plon odpowiednio spada.
Ważny! Śmierć rośliny z mozaiki często następuje, gdy liście tracą zdolność zatrzymywania niezbędnej wilgoci.Nie da się wyleczyć pomarszczonej mozaiki. Chore krzaki są usuwane z miejsca, pędy są niszczone, a bulwy w żadnym wypadku nie są wykorzystywane do dalszego sadzenia.
Mozaika w paski
Objawy mozaiki prążkowanej różnią się znacznie w zależności od szczepu wirusa, warunków wzrostu i odmiany upraw. Do najbardziej charakterystycznych cech należą:
- Patogen najpierw atakuje dolne liście, stopniowo wznosząc się do wierzchołka buszu.
- Zmiany koloru na liściach i łodygach. Z tyłu blaszki liściowej wyraźnie widoczne są fioletowe lub brązowe smugi.
- Liście ciemnieją, stają się kruche i wiszą na wysuszonych ogonkach.
Utrata plonów w przypadku choroby pasiastej mozaiki ziemniaka wynosi do 30%. Głównymi nosicielami wirusa są szkodliwe owady. Infekcja może wystąpić z powodu braku higieny narzędzi podczas cięcia roślin okopowych. Jako profilaktyczną metodę zwalczania choroby zaleca się opryskiwanie ziemniaków fungicydami.
Cętkowana mozaika
To najbardziej niebezpieczna mozaika. Wynika to z ogromnych strat plonów w przypadku zakażenia nasadzeń. Główna szkoda choroby przejawia się w tym, że kultura ma znacznie zmniejszoną zdolność do fotosyntezy. Prowadzi to do tego, że wysoce patogenne odmiany mozaiki plamistej są w stanie zniszczyć do 50% plonu.
Zewnętrzne objawy choroby mogą się znacznie różnić. Utrudnia to zdiagnozowanie choroby wirusowej, szczególnie przez niedoświadczonych ogrodników. Wśród najbardziej charakterystycznych oznak uszkodzenia znajdują się:
- Pojawienie się jasnozielonych plam na pędach młodych sadzonek. Intensywność koloru, kształt i wielkość różnią się znacznie w zależności od konkretnego patogenu.
- Znaczne opóźnienie we wzroście i rozwoju chorych krzewów ziemniaczanych.
- Pojawienie się plam martwicy na niektórych odmianach kultury.
- Tworzenie nekrotycznych pasków i kół na bulwach.
- Rozjaśnienie skórki u odmian o skórce czerwono-fioletowej.
Aby zapobiec problemom związanym z wirusami mozaiki, oprócz ogólnych zasad profilaktyki należy zwrócić uwagę na walkę z nosicielami owadów. Stosowanie insektycydów mających na celu niszczenie szkodników znacznie zmniejszy możliwość infekcji wirusowej.
Rada! Jeśli w okolicy występuje infekcja mozaikowa, nie należy odcinać wierzchołków zdrowych okazów. Wirus może łatwo dostać się do rany.Martwica bulw
Na glebach ubogich, głównie piaszczystych lub podmokłych, często występuje taka wirusowa choroba ziemniaków jak martwica bulw. Zewnętrzne oznaki choroby na pędach kultury są praktycznie nie do odróżnienia. Czasami na liściach można znaleźć małe żółtawe plamki, podczas gdy niektóre kwiaty są zdeformowane.
Objawy są wyraźnie widoczne tylko na cięciu roślin okopowych. Ciemne obszary z wyraźną nekrozą w postaci plam, łuków lub pasków tworzą się wzdłuż krawędzi ziemniaków. W miąższu ziemniaków zawartość skrobi jest znacznie zmniejszona.
Zastosowanie tylko zdrowego i starannie wyselekcjonowanego materiału siewnego, terminowe odchwaszczanie łóżek z chwastów, pozwala uniknąć wirusa wywołującego martwicę tkanek. Ponadto konieczne jest monitorowanie jakości gleby, w której rośnie warzywo. Brak pierwiastków śladowych i składników odżywczych wpływa na podatność nasadzeń na większość chorób i ogranicza skuteczność walki z nimi.
Toczenie liści
Jeśli liście na krzakach ziemniaka zaczną masowo zwijać się w rurkę, jest to jeden z objawów infekcji wirusowej. Z biegiem czasu liście stają się twarde i kruche, szeleszczą po dotknięciu. Można uzyskać charakterystyczny różowawy lub żółtawy kolor.
Zarażone bulwy wykazują również oznaki choroby w postaci martwicy siatkowatej. Jeśli posadzisz je w przyszłym roku, wyrosną z nich bardzo słabe nitkowate kiełki, co nie pozwoli ci osiągnąć dobrych zbiorów.
Głównym rozprzestrzenianiem się wirusa jest zielona mszyca. To właśnie na walkę z nim należy skierować główne wysiłki na zwalczanie zwijania się liści. Jako główną metodę zwalczania mszyc należy praktykować regularne opryskiwanie wierzchołków.
Gotycki ziemniak
Inną nazwą choroby jest bulwa wrzecionowatości. Działanie patogenu prowadzi do znacznej deformacji rośliny okopowej, obniża jej wagę i smak. Chore bulwy są mniej przechowywane i tracą swoją prezentację.
Pierwsze objawy pojawiają się na zielonych pędach warzywa, nabierają niebieskawego koloru. Liście, a następnie łodygi rośliny stają się małe, wydłużone i skarłowaciałe. W przypadku chorych nasadzeń charakterystyczna jest niska krzaczastość. W przyszłości wirus przedostanie się do części podziemnej. Bulwy przestają rosnąć, nabierają kształtu gruszki lub wrzecionowatej.
Do zakażenia dochodzi w momencie kontaktu zdrowych tkanek z pacjentem. Owady również przyczyniają się do infekcji roślin. Wydajność zmniejsza się o 20-30%.
Ważny! Korzenie zdeformowane przez styl gotycki nie nadają się do sadzenia. Wirus zachowuje swoje właściwości podczas przechowywania.Przed rozpoczęciem sadzenia i uprawy ziemniaków należy uzbroić się w wiedzę na temat głównych chorób roślin uprawnych. Profilaktyczne metody zwalczania chorób często pomagają uzyskać maksymalny plon warzyw pod koniec sezonu. Zgodność z płodozmianem i technologią rolniczą w zakresie uprawy roślin pomaga zmniejszyć liczbę chorób nawet w niekorzystnych warunkach. Ważną rolę odgrywa również właściwe przechowywanie bulw, które są przeznaczone do sadzenia wiosennego.
