Dziurawiec zwyczajny (łac. Hypericum) to rodzaj roślin kwiatowych z rodziny dziurawca zwyczajnego, chociaż wcześniej ten rodzaj należał do rodziny Clusia. W naturze przedstawiciele tego rodzaju najczęściej występują w regionach o klimacie umiarkowanym i pod tropikami w południowych regionach półkuli północnej. Rosną w dużych ilościach w Morzu Śródziemnym. Nazwa rodzaju jest latynizacją słowa greckiego, które ma dwa rdzenie, które tłumaczy się jako „około” i „wrzos”. Oznacza to, że dziurawiec to trawa rosnąca w pobliżu wrzosu.
W rodzaju jest około 300 gatunków, ale w naszym klimacie w większości rośnie dziurawiec zwyczajny lub dziurawiec. Gatunki te są uprawiane w kulturze wraz z wiecznie zieloną dziurawicą, uprawianą jako rośliny ozdobne.
Sadzenie i pielęgnacja dziurawca zwyczajnego
- Kwitnienie: od czerwca przez 3-4 tygodnie.
- Sadzenie: przed zimą po zebraniu nasion lub wiosną po rozwarstwieniu nasion w lodówce.
- Oświetlenie: jasne światło słoneczne.
- Gleba: dobrze przepuszczalna, gliniasta lub piaszczysta.
- Podlewanie: w razie potrzeby, gdy wierzchnia warstwa gleby wyschnie. W deszczowe lato strona nie jest podlewana.
- Top dressing: w razie potrzeby wczesną wiosną i przed kwitnieniem roztworem Nitroammofoska.
- Rozmnażanie: nasiona.
- Szkodniki: wciornastki, dżdżownice, dziurawiec.
- Choroby: rdza i zgnilizna grzybów.
- Właściwości: jest popularną rośliną leczniczą o działaniu przeciwreumatycznym, przeciwbakteryjnym, antyseptycznym, przeciwbólowym, gojące rany, moczopędne, żółciopędne i przeciw robakom.
Ziele dziurawca zwyczajnego - opis
Roślina dziurawiec zwyczajnie nazywany jest zającem, dziurawcem zwyczajnym, dziurawcem zwyczajnym, czerwoną trawą, krwią, dolegliwością, krwotokiem. Jak wygląda ziele dziurawca?Jest to trawa o cienkim i mocnym kłączu, z której każdego roku wyrasta kilka dwuściennych, rozgałęzionych pędów o wysokości do 80 cm Łodyga rośliny jest wyprostowana, zielona, ale ostatecznie nabiera czerwono-brązowego odcienia. Wzdłuż gładkiej powierzchni przebiegają dwa podłużne rowki. Liście dziurawca są siedzące, przeciwległe, całe, eliptyczne lub podłużne, jajowate, osiągające 3 cm długości i 1,5 cm szerokości, z licznymi gruczołami, przez co roślina nazywana jest perforowaną. Kwiatostan wierzchołkowy racemose-corymbose składa się z regularnych, złocistożółtych kwiatów z długimi pręcikami osadzonymi w trzech wiązkach. Dziurawiec kwitnie od czerwca przez 3-4 tygodnie. Owocem rośliny jest trójkątna skrzynka polispermiczna o powierzchni siatki. Dojrzała kapsułka pęka.
Uprawa dziurawca zwyczajnego
Sadzenie dziurawca
Dziurawiec ogrodowy, podobnie jak leczniczy, dobrze rozmnaża się przez nasiona. Sadzenie i pielęgnacja dziurawca nie zmęczy Cię. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną lub w październiku. Jesienią można siać świeżo zebrane nasiona, a przed siewem wiosennym nasiona są rozwarstwione, to znaczy są mieszane z mokrym piaskiem i umieszczane w plastikowej torbie lub w szklanym słoju w pudełku na warzywa w lodówce na półtora do dwóch miesięcy. Podczas siewu zimą sadzonki będą wcześniejsze i grubsze, ale jeśli wiosna jest sucha i gorąca, sadzonki mogą umrzeć lub w ogóle się nie pojawić. A dziurawiec posiany wiosną będzie się rozwijał wolniej.
Działka pod dziurawiec jest przygotowana z wyprzedzeniem: do siewu wiosennego - jesienią, na jesień - latem. Dziurawiec dobrze rośnie na obszarach otwartych na słońce, ale chronionych przed zimnymi wiatrami za pomocą gliniastej lub piaszczystej, dobrze przepuszczalnej gleby. Pożądane jest, aby marchew lub cebulę uprawiano wcześniej w tym miejscu. Gleba jest wykopywana, dwukrotnie motyka i wyrównana za pomocą grabi. Do kopania na każdy m² nakłada się 3-4 kg zgniłego obornika lub kompostu torfowego.
Na przygotowanym i dobrze nawilżonym miejscu nasiona wysiewa się w rzędach, pozostawiając między nimi odstęp 15-20 cm Nasiona nie są osadzane w ziemi, lecz lekko posypane piaskiem lub ziemią, a następnie bardzo ostrożnie podlewane. Po wiosennym sadzeniu grządkę najpierw przykrywa się folią, aby stworzyć rodzaj szklarni i przyspieszyć kiełkowanie nasion.
Pielęgnacja dziurawca
W pierwszym roku dziurawiec raczej nie zakwitnie, ale nie oznacza to, że nie trzeba się nim opiekować. W okresie wegetacji konieczne jest co najmniej trzykrotne odchwaszczenie obszaru i upewnienie się, że gleba na nim jest poluzowana i zwilżona w odpowiednim czasie. Od drugiego roku gleba jest bronowana wiosną, a resztki zeszłorocznych łodyg są usuwane. Podlewaj dziurawiec w razie potrzeby, gdy wierzchnia warstwa gleby wyschnie. Przy gorącej i suchej pogodzie dziurawiec jest podlewany częściej, w deszczowe lata nie można w ogóle podlewać.
Ponieważ ziele dziurawca jest wieloletnią kulturą ogrodową, w ciągu swojego życia może poważnie zubożać glebę, co prowadzi do spadku plonów i zubożenia gleby. W związku z tym konieczne jest od czasu do czasu nawożenie gleby na tym terenie dziurawcem. Roślina dobrze przyjmuje Nitroammofosku, którego 8g na 1m2 aplikuje się wczesną wiosną i drugi raz przed kwitnieniem.
Dziurawiec odporny na zimno nie potrzebuje schronienia na zimę, a jeśli zamarznie w czasie silnych mrozów, w następnym sezonie szybko się zregeneruje. Jeśli prognozy pogody zapowiadają bardzo mroźną i bezśnieżną zimę, wrzuć do łóżka świerkowe gałęzie z dziurawicą i zapomnij o tym do wiosny.
Zbieranie dziurawca zwyczajnego
Obfite kwitnienie dziurawca rozpocznie się 2-3 lata po wysianiu i od tego czasu można zbierać trawę. Lecznicze ziele dziurawca jest usuwane w okresie kwitnienia - pod koniec czerwca lub na początku lipca, wybierając do tego suchy i słoneczny dzień. Odetnij górne 25-30 cm łodygi. Odbywa się to za pomocą sekatora, sierpa lub ostrego noża, ale na dużych obszarach wygodniej jest użyć warkocza. Po zebraniu dziurawiec jest natychmiast wysyłany do wyschnięcia, w przeciwnym razie zacznie czernieć i gnić.
Dziurawiec jest suszony w półciennym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu w temperaturze 50 ºC, mieszając i obracając surowiec tak, aby wysychał równomiernie. Proces można uznać za zakończony, gdy łodygi łatwo się łamią, a liście i kwiaty kruszą się. Suszone ziele dziurawca można przechowywać w szklanych i ceramicznych słoikach, torebkach papierowych i kartonach w temperaturze od -5 do +25 ºC przez trzy lata.
Rodzaje i odmiany dziurawca zwyczajnego
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum ascyron)
pochodzi z południa Syberii, Dalekiego Wschodu, Chin, Japonii i wschodu Ameryki Północnej. Jest byliną do 120 cm wysokości z czworościenną łodygą, lekko rozgałęzioną w górnej części. Liście przeciwległe, o całych krawędziach, obejmujące łodygi, podłużne, jajowate, o długości od 6 do 10 cm, z licznymi prześwitującymi gruczołami. Spód liści jest szary. Żółte kwiaty o średnicy do 8 cm znajdują się pojedynczo lub 3-5 na końcach gałęzi.
Ziele dziurawca (Hypericum gebleri)
w naturze występuje na Syberii, w Azji Środkowej, Chinach, Japonii i na Dalekim Wschodzie. Ta rozłożysta roślina osiąga wysokość 1 m. Jej liście są siedzące, podłużne lub liniowo-lancetowate. Na końcach pędów zebrane są jasnożółte kwiaty o średnicy do półtora centymetra. Kwitnienie rozpoczyna się w lipcu i trwa 35-40 dni.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum olimpicum)
- półkrzew o wysokości od 15 do 35 cm, z mocnym, ale nie głębokim systemem korzeniowym, niebieskawymi liniowo-eliptycznymi liśćmi i żółtymi kwiatami do 5 cm średnicy, zebrane w wierzchołkowe półparasole. W kulturze gatunek istnieje od 1706 roku.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum calycinum)
rośnie na zachodnim Zakaukaziu, we wschodniej części Morza Śródziemnego i na Bałkanach. Osiąga wysokość 50 cm Liście tego zimozielonego gatunku są skórzaste, podłużne lub eliptyczne, kwiaty z licznymi pręcikami, żółte, osiągają średnicę 6-8 cm W kulturze gatunek uprawiany od 1676 roku. Popularna forma Citrinum ma cytrynowożółte kwiaty.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum nummularioides)
to petrofit półamperowy, czyli dziurawiec rosnący na kamieniach i skałach. Jest to gatunek karła od 5 do 15 cm wysokości z licznymi, lekko rozgałęzionymi pędami, w dolnej części zdrewniałe. Jej liście są owalne, niebieskawe, prawie siedzące, z gruczołami. Kwiatostany baldaszkowate wierzchołkowe składają się z 2-5 kwiatów.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum patulum)
rośnie w Azji Południowo-Wschodniej od Himalajów po Japonię. Jest to półzimozielony, silnie rozgałęziony krzew o wysokości do 1 m, z otwartymi, opadającymi brązowymi gałęziami. Młode pędy są nagie, cienkie, karminowe lub czerwono-zielone. Liście skórzaste, jajowate lub eliptyczne. Kwiaty duże, jasnożółte z licznymi długimi pręcikami zebrane są w kwiatostany o kilku kwiatach.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum androsaemum)
lub dziurawiec pochodzi z Kaukazu, Azji Mniejszej i Europy Zachodniej, gdzie rośnie w lasach, na górskich zboczach iw wąwozach. Jest to półzimozielony, szybko rosnący krzew o wysokości do 1 m. Jego żółte kwiaty nie wyróżniają się, a mięsiste i jagodowe owoce są wyjątkowe: w miarę dojrzewania zmieniają kolor z zielonego na czerwony, a zimą stają się czarne.
Dziurawiec bezwonny (Hypericum x inodorum)
jeden z najbardziej dekoracyjnych gatunków z rodzaju. Oryginalność rośliny polega na tym, że długo zachowuje liście, a kolor jej dużych jagód może być czerwony, żółty, biały, zielony, łososiowy, fioletowy, a nawet czarny.
Oprócz opisanych gatunków w kulturze występuje dziurawiec, wdzięczny, grubowłosy, kamczacki, wielolistny, kalman, wiciokrzew i inne.
Właściwości dziurawca zwyczajnego - szkoda i korzyść
Przydatne właściwości dziurawca zwyczajnego
Skład dziurawca zawiera wiele przydatnych substancji, które decydują o jego leczniczym działaniu na organizm ludzki. Roślina zawiera rutynę, kwercetynę, kwas nikotynowy i askorbinowy, cukry, saponiny, karoten, cholinę, fitoncydy, olejki eteryczne, gorzkie, żywiczne i garbniki. Ten bogaty skład pozwala na zastosowanie dziurawca w leczeniu wielu chorób. Ze względu na składniki zawarte w dziurawcu wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwreumatyczne, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe, lecznicze, moczopędne, żółciopędne i przeciwrobacze stosowane w medycynie ludowej i urzędowej.
Napary z dziurawca na wodzie są stosowane w leczeniu reumatyzmu, przeziębień, chorób wątroby, pęcherza i żołądka, hemoroidów, moczenia moczu, bólów głowy i chorób kobiecych. Lecznicze właściwości dziurawca są niepodważalne i były badane od dawna, ale ostatnio naukowcy odkryli, że roślina ma działanie przeciwdepresyjne i pozytywnie wpływa na układ nerwowy. Wartość tego odkrycia polega na tym, że dziurawiec, w przeciwieństwie do chemicznych środków uspokajających, nie powoduje skutków ubocznych.
W przypadku jakich innych chorób dziurawiec jest skuteczny? Przy chorobach zapalnych jamy ustnej (zapalenie jamy ustnej, zapalenie dziąseł, zapalenie gardła, ból gardła), przy chorobach dróg żółciowych i narządów trawiennych (zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie wątroby, biegunka, dyskinezy, niedociśnienie woreczka żółciowego, niska kwasowość żołądka, wzdęcia), zaburzenia nerwowe (bezsenność, lęk, depresja).
Na bazie dziurawca wytwarza się lek o nazwie Novoimanin, który jest przepisywany na ropne choroby skóry - ropnie, oparzenia, ropowicę, zapalenie gardła, zapalenie zatok i zakażone rany. Działanie leku jest tak silne, że hamowany jest nawet wzrost opornego na wiele antybiotyków Staphylococcus aureus.
Tradycyjni uzdrowiciele zalecają stosowanie ziela dziurawca i jego preparatów na zapalenie żołądka, zgagę, kołatanie serca, kamicę żółciową, zapalenie wątroby, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie stawów, bóle stawów, zapalenie zatok, alkoholizm, choroby psychiczne, infekcje skóry.
Dziurawiec sprawdził się również jako produkt kosmetyczny. Z powodzeniem stosowany jest przy trądziku, łupieżu, łysieniu, zwiększonej zawartości tłuszczu, zmarszczkach i wiotkości skóry, popękanych piętach.
Najczęściej dziurawiec stosuje się w postaci wywaru, naparu wodnego, nalewki alkoholowej i herbaty leczniczej. Wszystkie te preparaty można wykonać w domu. Popularne są również preparaty ziołowe, do których należy ziele dziurawca.
Oferujemy przepisy na dziurawiec, które możesz zrobić własnymi rękami.
Napar: 2 łyżki posiekanego świeżego lub 1 łyżkę suchego ziela dziurawca wlewa się do 200 litrów wrzącej wody, nalega na 3-4 godziny w ciemnym miejscu, filtruje i spożywa 15 ml trzy razy dziennie przed posiłkami na zapalenie żołądka, zapalenie pęcherza, zapalenie jelita grubego, kamicę żółciową , ból głowy, aby podnieść ciśnienie krwi i poprawić krążenie żylne. W przypadku infekcji jamy ustnej i przeziębień usta wypłukać wlewem, aw przypadku zapalenia skóry stosuje się go do balsamów i okładów. Małym dzieciom podczas kąpieli w wannie dodaje się napar z dziurawca zwyczajnego.
Rosół: 1,5 łyżki posiekanego dziurawca włożyć do emaliowanego lub szklanego naczynia żaroodpornego, zalać szklanką gorącej wody, umieścić patelnię w łaźni wodnej i podgrzewać bez gotowania przez 20-30 minut. Bulion jest używany zewnętrznie do wycierania skóry, mycia, spłukiwania włosów, a wewnętrznie przy dolegliwościach jelitowych.
Nalewka: 1 część dziurawca wlewa się z 7 częściami wódki lub 10 częściami alkoholu, szczelnie zakorkowuje i utrzymuje przez trzy dni w ciemnym chłodnym miejscu, a następnie filtruje. Po użyciu nalewkę należy wymieszać z wodą: jedną łyżeczkę leku z 50 ml wody. Nalewka jest skuteczna jako rozgrzewający okład na bóle stawów i mięśni. Służy również do płukania ust i inhalacji.
Herbata: 1 łyżeczkę ziela dziurawca włożyć do imbryka i zalać szklanką wrzącej wody. Możesz dodać do herbaty kwiat lipy lub truskawki. Herbata nie jest lekarstwem, ale środkiem profilaktycznym wzmacniającym układ odpornościowy.
Dziurawiec - przeciwwskazania
Ziele dziurawca i jego preparaty są przeciwwskazane u kobiet w ciąży i pacjentów z nadciśnieniem. Nie jest zalecany do długotrwałego stosowania, ponieważ może powodować pokrzywkę, nieprzyjemny posmak w ustach i ból wątroby. Długotrwałe stosowanie leków negatywnie wpływa na męską potencję i choć są to przejściowe dolegliwości, to przywrócenie funkcji seksualnych będzie musiało poczekać kilka tygodni.
Stosowanie dziurawca zwiększa wrażliwość skóry na promienie ultrafioletowe, dlatego podczas kuracji preparatami roślinnymi w celu uniknięcia oparzeń i zapalenia skóry nie należy opalać się.
Zbyt mocna herbata Hypericum może powodować ból brzucha.
