Tamarix (łac. Tamarix) lub tamaryszek lub grzebień to typowy rodzaj małych drzew i krzewów z rodziny Tamarisk, liczący ponad 75 gatunków. Rośliny te znane są również pod nazwą „drzewo Boże”, „koralik”, „grzebień”, „Żidowilnik”, „bz astrachański” i „Jengil”. Naukowa nazwa rośliny pochodzi od toponimu rzeki Tama-riz w Pirenejach - obecnie nazywa się Timbra. Przedstawiciele rodzaju występują na półpustynach i pustyniach, na słonych bagnach i lizawkach, a także na wydmach Afryki, Azji i południowej Europy. Na przykład w lasach tugai Azji Środkowej rośnie 15 gatunków tamaryszka, na Kaukazie rośliny osiągają wysokość 600 m, aw górach Azji Środkowej - do 2000 m n.p.m.
W kulturze krzew tamarix jest uprawiany jako roślina ozdobna i mocująca piasek.
Sadzenie i pielęgnacja tamaryszki
- Kwitnienie: w zależności od gatunku, ale zwykle w okresie kwiecień-maj.
- Sadzenie: lepiej wczesną wiosną, ale możliwe jest również w okresie opadania liści.
- Oświetlenie: jasne światło lub półcień.
- Gleba: każda dobrze przepuszczalna gleba.
- Podlewanie: pierwsze 2-3 tygodnie po posadzeniu - obfite i częste. Dojrzałe rośliny wymagają wilgoci tylko podczas długotrwałej suszy.
- Opatrunek górny: wczesną wiosną - roztworem nawozu organicznego, a latem opatrunek dolistny przeprowadza się nawozem potasowo-fosforowym i roztworami pierwiastków śladowych.
- Przycinanie: sanitarne, przerzedzające i odmładzające - wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wypływu soków lub po kwitnieniu.
- Rozmnażanie: nasiona i sadzonki.
- Szkodniki: praktycznie nie dotknięte.
- Choroby: odporne, ale mogą powodować gnicie korzeni z powodu nadmiernej wilgoci.
Krzew Tamarix - opis
Tamaryki to wdzięczne krzewy liściaste lub zimozielone. Często są wśród nich krzaczaste drzewa dorastające od 1,5 do 12 m wysokości i grubości pnia do 50 cm Koronę tamarysa tworzą pędy gałązkowe, gęsto pokryte kolejnymi miniaturowymi liśćmi o niebieskawo-zielonym, szmaragdowym lub ciemnozielonym odcieniu zbliżonym do łusek. Małe różowe lub białe kwiaty tamaryszki tworzą duże skupiska lub wiechy. Zanim kwiaty się otworzą, roślina z pączkami wygląda tak, jakby została usiana koralikami. W okresie kwitnienia tamaryks przyciąga pszczoły, ponieważ jest doskonałą rośliną miodową. Owoc Tamarix to pentaedrno-piramidalna kapsułka polispermiczna z małymi nasionami.
Tamaryks wyróżnia się odpornością na suszę i niezwykłą witalnością. Doskonale dostosowuje się do zanieczyszczeń gazowych w dużych miastach, a sadzenie i pielęgnacja tamaryszka nie sprawi kłopotów nawet leniwemu ogrodnikowi.
Sadzenie tamaryszka w otwartym terenie
Kiedy sadzić tamaryszkę w ziemi
Sadzenie sadzonek tamaryszka przeprowadza się wczesną wiosną lub w okresie opadania liści, jednak preferowane jest sadzenie rośliny wiosną. Tamaryszek potrzebuje dobrze przepuszczalnej gleby, ale roślina nie nakłada specjalnych wymagań na swój skład: rośnie nawet w ciężkiej glinie, pod warunkiem, że podczas sadzenia do dołu wprowadzane są torf i próchnica. Tamarisk jest również mało wymagający do oświetlenia, ale lepiej rośnie w dobrze oświetlonych miejscach.
Wybierając miejsce na tamaryszkę, zastanów się dokładnie nad wszystkim, ponieważ jej cienkie długie korzenie nie tolerują zbyt dobrze przesadzania.
Jak sadzić tamaryszkę w ogrodzie
Kopany jest dół na tamarynki o wymiarach 60x60x60 cm, na jego dnie kładzie się warstwę materiału drenażowego (keramzyt, łamana cegła, kamyki lub tłuczeń) o grubości 20 cm, na drenaż kładzie się warstwę popiołu drzewnego z humusem, a następnie otwór wypełnia się w 2/3 żyzną mieszanką ziemia, piasek i torf w stosunku 2: 1: 1.
Przed sadzeniem pędy sadzonki są odcinane, pozostawiając nie więcej niż 3-5 cm od każdego, po czym sadzonka jest opuszczana do dołu do sadzenia, jej korzenie są prostowane, a pozostałą przestrzeń wypełnia się mieszaniną powyższej kompozycji. Powierzchnia wokół sadzonki jest zagęszczona i obficie podlewana. Szyja po posadzeniu i podlaniu powinna znajdować się na poziomie gleby.
Dbanie o tamaryszek w ogrodzie
Jak uprawiać tamaryszek
Przez pierwsze 2-3 tygodnie po posadzeniu sadzonkę tamarixu należy chronić przed słońcem i regularnie podlewać. Kiedy na roślinie pojawiają się liście, cieniowanie jest usuwane, a podlewanie odbywa się rzadziej. Aby wilgoć pozostała w glebie jak najdłużej, krąg pnia rośliny musi być ściółkowany jakimś materiałem organicznym. Dorosłe tamarynki są podlewane tylko podczas długotrwałej suszy, ale jeśli pada w lecie, w ogóle nie nawilżaj gleby wokół rośliny. Po podlaniu lub deszczu usuń chwasty, które pojawiły się w kręgu przy pniu i lekko poluzuj glebę.
Tamarix jest karmiony wczesną wiosną, na początku sezonu wegetacyjnego, materią organiczną, a latem traktowany liśćmi nawozami potasowymi i fosforowymi.
Zimotrwalosc rośliny pozwala na jej uprawę na obszarach o raczej chłodnym klimacie, dlatego tamaryks w regionie moskiewskim lub na Uralu nie jest rzadkością przez długi czas. Jeśli jednak prognostycy twierdzą, że zimą temperatura może spaść do -28 ºC, nawet najbardziej odporne na zimno rośliny trzeba przykryć: pień tamarynki owinięty jest folią polimerową lub gęstą tkaniną, a strefę korzeni izoluje świerkowymi gałęziami lub grubą warstwą trocin.
Przycinanie tamarynki
Pielęgnacja Tamarisk obejmuje modelowanie korony. Roślina łatwo toleruje przycinanie. Najlepiej zrobić to wczesną wiosną, zanim pąki zaczną puchnąć. Stare gałęzie tamaryszka z krótkimi przyrostami są cięte w pierścień, ale po miesiącu dadzą młode pędy, a korona krzewu ponownie zamieni się w bujną czapkę. Odmładzające cięcie tamaryszka odbywa się na silnej gałęzi, znajdującej się jak najbliżej podstawy krzewu. Upewnij się, że wzrost pędów tamaryszki nie słabnie, ponieważ spowoduje to zmniejszenie liczby i długości kwiatostanów. Gdy rozpocznie się sezon wegetacyjny i stopień oszronienia gałęzi i pędów stanie się widoczny, przyciąć je z powrotem do zdrowego drewna.
Możesz także przycinać po wyblaknięciu tamaryksa: aby nadać koronie zadbany, schludny wygląd, usunąć wszystkie zwiędłe kwiatostany i mocno wydłużone pędy. Postaraj się, aby krzew był bardziej stabilny, przycinając, aby nie trzeba było przywiązywać gałęzi do podpór.
Korona tamaryszki łatwo gęstnieje, dlatego należy ją regularnie przerzedzać, usuwając niektóre gałęzie.
Szkodniki i choroby Tamarix
Szkodniki Tamarisk nie przeszkadzają. Zdarzały się przypadki, kiedy przenosili się do krzaka z sąsiedniej rośliny, ale aby się ich pozbyć, wystarczy jedno traktowanie tamaryszka roztworem środka owadobójczego.
Sytuacja z chorobami grzybiczymi jest gorsza: łatwo wpływają na roślinę w porze deszczowej. Dotknięte pędy i gałęzie należy bezlitośnie ściąć, a roślinę i otaczającą ją ziemię potraktować roztworem fungicydu.
Rozmnażanie tamaryszki w ogrodzie
Tamarisk jest rozmnażany przez sadzonki i nasiona, ale eksperci zalecają, aby nie tracić czasu na eksperymentowanie z rozmnażaniem generatywnym, ponieważ metoda wegetatywna daje bardziej wiarygodne i szybsze wyniki.
Sadzonki przeprowadza się wczesną wiosną: z pędów wycina się częściowo zdrewniałe sadzonki o długości 7-10 cm i grubości 1 cm, ich dolne cięcie zanurza się w roztworze korzeniowym i sadzi pod kątem w pudełku z lekkim podłożem (ziemia ogrodowa i piasek w równych częściach). Na wierzchu pudełka kładzie się przezroczystą kopułę lub każdy uchwyt przykrywa się szklanym słojem. Będziesz wiedział, że ukorzenienie zakończyło się sukcesem, gdy na sadzonkach pojawią się młode liście. Ukorzenione sadzonki sadzi się na otwartym terenie w maju, ale na zimę należy je przykryć. Następnej wiosny przezimowane i wzmocnione sadzonki w ogrodzie można sadzić na stałe.
Aby zapewnić niezawodność, możesz najpierw trzymać sadzonki w wodzie, a gdy tylko utworzą korzenie, sadzonki są sadzone w ziemi i przykrywane słoikami.
Jeśli jednak zdecydujesz się wyhodować tamaryks z nasion, pamiętaj, że nasiona tej rośliny bardzo szybko tracą zdolność kiełkowania, a na środkowym pasie nasiona rzadko dojrzewają. Wysiew przeprowadza się bez uprzedniego rozwarstwienia wzdłuż powierzchni podłoża. Nie musisz przykrywać nasion. Pojemnik z uprawami umieszcza się na tacy z wodą. Kiedy sadzonki rosną i stają się silniejsze, sadzi się je w szkole do uprawy. Muszą być okryte na zimę. Sadzonki tamaryszka przesadza się na stałe po roku lub dwóch.
Rodzaje i odmiany tamaryksa
Spośród ponad 70 gatunków tamaryszku w kulturze najczęściej uprawia się rośliny najbardziej odporne na zimę.
Tamarix tetrandra (Tamarix tetrandra)
rośnie na Krymie, w Grecji, Azji Mniejszej i południowo-wschodniej części europejskiej części Rosji. Jest to duży krzew o wysokości od 5 do 10 m, z brązowo-czerwonymi łukowatymi zakrzywionymi gałęziami. Liście na gałęziach są szmaragdowozielone, lancetowate lub jajowato-lancetowate, zwężone w kierunku podstawy, z krukowatym spiczastym wierzchołkiem. Kwiaty od białych do jasnoróżowych zbierane są na pędach bocznych w gronach. Kwitnienie rozpoczyna się w kwietniu i maju. Gatunek wyróżnia się odpornością na suszę i trwałością (żyje do 75 lat).
Luźna Tamarix (Tamarix laxa)
rośnie dziko w Mongolii, północno-zachodnich Chinach, Afganistanie, północnym Iranie i dolnej Wołdze. Może to być duży i rozgałęziony krzew lub drzewo do 5 m wysokości z rozłożystymi gołymi gałęziami, zielonymi lub szarymi. Liście tego gatunku są wyprostowane, jajowate lub owalno-rombowe, skierowane ku wierzchołkowi i zwężone w kierunku podstawy. Różowe kwiaty zebrane są w gęste grona, które z kolei tworzą wierzchołkowe wiechy. Kwitnie około 2 miesięcy. Jest mrozoodporny, odporny na suszę, bezpretensjonalny w składzie gleby i dobrze znosi jej zasolenie.
Tamarix wdzięczny (Tamarix gracilis)
растет в природе в Казахстане, Китае, Сибири, на западе Монголии, в Украине и на юге европейской части России. В высоту кустарник достигает 4 м, у него толстые, сбежистые ветви, покрытые буровато-каштановой или серо-зеленой корой и светло-палевыми пятнами пробки по побегу и в пазухах листьев. На зеленых побегах заостренные листья расположены черепитчато, на годовалых ветвях листья более крупные, палевые, ланцетные. Весенние простые кисти из ярко-розовых цветков достигают в длину 5 см. Летние цветочные кисти, собранные в крупные метельчатые соцветия, несколько длиннее - 7 см. Тамарикс изящный - красивоцветущий и морозостойкий кустарник, представляющий интерес для ландшафтных дизайнеров.
Тамарикс ветвистый (Tamarix ramosissima)
или тамарикс пятитычинковый (Tamarix pentandra) растет на галечных отмелях, берегах рек, на террасах речных долин Китая, Ирана, Балкан, Монголии, Средней Азии, Молдовы и Украины. Это пряморастущий кустарник высотой до 2 м с тонкими зеленоватыми или сизоватыми ветвями и однолетними красноватыми побегами. Листья у него узкие, шиловидные, с загнутыми концами. Розовые цветки собраны в густые сложные кисти длиной до 5 см. Цветение начинается в июне и заканчивается в сентябре. Вид отличается неприхотливостью к составу почвы, легко приспосабливается к городским условиям, после обмерзания быстро восстанавливается, однако требует на зиму укрытия. Наибольшей популярностью пользуются такие сорта вида:
- Пинк Каскэйд - растение, отличающееся обильным и пышным цветением;
- Рубра - сорт с цветками фиолетово-красного оттенка;
- Саммэр Глоу - кустарник с ярко-малиновыми соцветиями.
Тамарикс в ландшафтном дизайне
Тамариски используют в озеленении для групповых композиций, живых стриженых изгородей и в качестве солитеров, например, как цветущий «фонтан» в центре зеленого газона. Невысокие кусты и деревья тамарикса хорошо сочетаются с хвойными растениями - можжевельниками, туями, карликовыми елями. Гармонирует тамарикс с барбарисом, сиренью и жасмином.
Некоторые вечнозеленые виды рода можно выращивать даже в комнатной культуре. Используют тамариски в лесопосадках, на засоленных грунтах, в зоне полупустынь и пустынь и для закрепления оползающих берегов и подвижных песков.
