Szczaw: rośnie z nasion w otwartym polu, właściwości użytkowe, fot

Szczaw (łac. Rumex) to rodzaj roślin zielnych i półkrzewiastych jednorocznych i bylin z rodziny gryczanych. Rosyjska nazwa rodzaju pochodzi z języka prasłowiańskiego i ma wspólny rdzeń ze słowem „kapuśniak”. W przeciwnym razie ta roślina w ojczyźnie nazywa się kwaśną, kwaśną, kwaśną, kwaśną, kwaśną, kwaśną. Przedstawiciele tego rodzaju występują na wszystkich kontynentach, na których występuje roślinność, ale główny obszar szczawiu obejmuje umiarkowane szerokości geograficzne półkuli północnej: skraj lasów i zbocza wąwozów, łąk, brzegów jezior, bagien i rzek.
Rośnie również jak chwast w ludzkich siedliskach, wykazując bezpretensjonalność w składzie gleby. W sumie w rodzaju jest ponad półtora gatunków, ale szczaw zwyczajny lub kwaśny jest uważany za główną kulturę rodzaju.

Sadzenie i pielęgnacja szczawiu

• Sadzenie: Nasiona szczawiu można wysiewać trzy razy w roku: wczesną wiosną, latem (czerwiec-lipiec) i przed zimą (październik-listopad).
• Kwitnienie: Uprawiane jako zielone rośliny, kwitnienie nie powinno być dozwolone.
• Oświetlenie: jasne światło słoneczne.
• Gleba: dobrze nawilżone, żyzne, lekko kwaśne i próchniczne gleby torfowe, gliniaste i piaszczysto-gliniaste.
• Podlewanie: regularne i terminowe.
• Top dressing: 2-3 razy w sezonie dziewanna rozcieńczona wodą z dodatkiem nawozu potasowego i superfosfatu. Zaleca się stosowanie opatrunku górnego po każdym ścięciu liści.
• Rozmnażanie: nasiona.
• Choroby: peronosporoza (mączniak rzekomy), szara zgnilizna, rdza i septoria.
• Szkodniki: mszyce, chrząszcze liściowe, szczawiowate, wireworms, mole zimowe.
• Właściwości: roślina ma właściwości lecznicze.

Przeczytaj więcej o uprawie szczawiu poniżej.

Roślina szczawiowa - opis

Szczaw to dwupienne zioło o krótkim, rozgałęzionym korzeniu. Łodyga rośliny jest żebrowana, wyprostowana, do 1 m wysokości, czasami u podstawy uzyskuje ciemnofioletowy kolor. Łodyga kończy się wiechowatym kwiatostanem. Na długich ogonkach ogonkowych osadzone są całe obrzeżone liście szczawiu kwaśnego o długości 15-20 cm. Mają strzałkową podstawę i wyraźną centralną żyłę. Liście łodygowe, ułożone naprzemiennie, prawie siedzące, jajowato-podłużne, a także strzałkowate u nasady.

Kwiaty czerwonawe lub różowe zebrane w cylindryczne wiechy poligamiczne. Męskie kwiaty różnią się budową od żeńskich. Szczaw kwitnie od czerwca do lipca. Owocem rośliny jest gładki, spiczasty, czarno-brązowy niełupek o długości do 17 mm z wypukłymi krawędziami i ostrymi żebrami.

Uprawa szczawiu w otwartym polu

Siew szczawiu w ziemię

W jednym miejscu szczaw jest uprawiany przez 3-4 lata, ponieważ w przyszłości jego plon i jakość są znacznie zmniejszone. Szczaw wysiewa się na wolnych od chwastów, żyznych i wilgotnych glebach, wybierając miejsca, w których woda nie stagnuje. Wody gruntowe w rejonie występowania szczawiu powinny leżeć na głębokości co najmniej 1 m. Gleba optymalna do uprawy to próchnica, lekko kwaśna glina piaszczysta i glina. Szczaw dobrze rośnie na osuszonej glebie torfowej.

Jesienią obszar, na którym będzie rosnąć szczaw, wykopuje się na głębokość bagnetu łopaty, osadzając w glebie nawozy: 6-8 kg próchnicy lub kompostu, 20-30 g chlorku potasu i 30-40 g superfosfatu na 1 m². Wczesną wiosną wlewa się do gleby 20 g mocznika za pomocą grabi na tę samą jednostkę powierzchni.

Szczaw można siać trzy razy w sezonie: wczesną wiosną, latem i przed zimą. Wiosenne sadzenie szczawiu odbywa się zaraz po przetworzeniu gleby, a na zbiory można liczyć już w bieżącym roku.

Siew letni przeprowadza się w czerwcu lub lipcu, po usunięciu rzodkiewki, sałaty i zielonej cebuli.

Szczaw wysiany latem staje się silniejszy przed nadejściem chłodów i daje dobre zbiory wiosną przyszłego roku. Siew w okresie zimowym odbywa się w październiku i listopadzie. Przeznaczony jest do zbioru szczawiu w następnym sezonie.

Sekrety uprawy szpinaku w ogrodzie

Lepiej jest siać szczaw wiosną: w tym czasie w glebie jest wystarczająca ilość wilgoci, co zapewnia przyjazny wzrost sadzonek. Szczaw, zasiany latem, należy regularnie podlewać. A podczas siewu podzimnego zdarzają się częste przypadki pojawienia się sadzonek tuż przed przymrozkami, co jest szkodliwe dla sadzonek.

Nasiona szczawiu wysiewa się na zagonach o wysokości 12 cm i szerokości 1 m. Rzędy wykonuje się na całej długości, zachowując rozstaw rzędów 25 cm, a na głębokość 1-2 cm zagęszcza się i podlewa glebę.

Na zdjęciu: rosnący szczaw z nasion

Pielęgnacja szczawiu w ogrodzie

Pielęgnacja tej uprawy polega na regularnym spulchnianiu gleby między rzędami, odchwaszczaniu, podlewaniu, dokarmianiu oraz ochronie przed chorobami i szkodnikami.

Podlewanie powinno odbywać się na czas: wysychanie gleby może prowadzić do zbyt wczesnego tworzenia szypułek, a tym samym do pogorszenia jakości plonów. Należy usunąć szypułki.

Po podlaniu lub deszczu należy poluzować przejścia i chwastów. Zasyp ogród materiałem organicznym, a w dużym stopniu odetniesz swoją pracę.

Jak wyhodować sałatkę pełną witamin

Szczaw nawozimy 2-3 razy w sezonie: rozcieńczoną wodą w stosunku 1: 6 dziewanny z dodatkiem 15 g fosforu i taką samą ilość nawozu potasowego na wiadro roztworu. W drugim roku szczaw jest karmiony pełnym kompleksem mineralnym w ilości 30-40 g superfosfatu, 15-20 g mocznika i taką samą ilość chlorku potasu na m². Nawożenie z przewagą azotu jest potrzebne roślinie po każdym ścięciu liści, a przy suchej pogodzie stosuje się je tylko w postaci roztworu.

Szczaw jest zbierany, gdy na każdej roślinie uformuje się 4-5 liści o normalnej wielkości. Przed zbiorem zieleni miejsce jest wolne od chwastów, a po zbiorach gleba między roślinami jest koniecznie rozluźniona motykami. Liście wycina się na wysokość 3-4 cm od powierzchni miejsca, starając się nie uszkodzić wierzchołkowych pąków.

Od maja do lipca liście można zbierać trzykrotnie. Ostatni raz liście są ścinane nie później niż 30 dni przed mrozem, w przeciwnym razie zbiory w przyszłym roku będą znacznie niższe.

Jesienią w nawach bocznych układa się próchnicę lub kompost w ilości 4-5 kg ​​na m² i multuje nim odsłonięte korzenie szczawiu.

Szkodniki i choroby szczawiu

Choroby szczawiowe i ich leczenie

W pierwszym roku życia na zielenie szczawiu może wpływać mączniak rzekomy lub peronosporoza: liście stają się kruche, marszczą się, gęstnieją, ich krawędzie opadają. Peronosporoza postępuje podczas deszczowej pogody. Terminowe pielenie łóżek i usuwanie chorych liści można uznać za środek zapobiegawczy. Jako zabieg stosuje się obróbkę szczawiu płynem Bordeaux.

Szara zgnilizna rozwija się również na tle wysokiej wilgotności w zbyt gęstych nasadzeniach. Objawem choroby są bordowe plamy, które stopniowo stają się wodniste, letargiczne i zaczynają gnić wraz z liśćmi. Nie siej szczawiu zbyt gęsto i pamiętaj, aby mulczować glebę torfem.

Na zdjęciu: liście szczawiu

Rdza jest powszechną chorobą w klimacie umiarkowanym, którą można rozpoznać po żółtawych pęcherzach utworzonych na liściach, które pękają wraz z rozwojem choroby i wylewają się z nich zarodniki grzyba. Pamiętaj, aby jesienią zniszczyć wszystkie pozostałości roślinne w ogrodzie i wykopać ziemię, a wiosną ściółkować powierzchnię trocinami, torfem lub próchnicą.

Plamy (ovulariasis, septoria i inne) są trudne do rozróżnienia między sobą, ale wszystkie pojawiają się w postaci plam o różnych kształtach, kolorach i konturach, więc gdy tylko pojawią się plamy na liściach szczawiu, natychmiast usuń i zniszcz chore zielenie. Jesienią oczyść teren z resztek roślinnych i ściółkuj glebę próchnicą.

Szkodniki i zwalczanie szczawiu

Spośród owadów szczaw jest najczęściej uszkadzany przez mszyce, chrząszcze liściowe, bąkowate, ćmy zimowe i drutowce.

Mszyce żywią się sokiem szczawiowym, przez co liście rośliny żółkną, więdną, korzenie słabną, a roślina obumiera. Możesz zniszczyć szkodnika za pomocą naparów roślinnych - łopianu, czosnku, wierzchołków pomidorów lub popiołu drzewnego, do którego należy dodać trochę mydła w płynie.

Zdjęcie: Uprawa szczawiu na otwartym polu

Obecność chrząszcza liściowego można wykryć po częstych otworach w liściach szczawiu. Oprócz zepsucia liści chrząszcz ten składa na ich spodniej stronie jaja, z których wyłaniają się te same chrząszcze. Możesz odstraszyć chrząszcza liściowego, sadząc roślinę złocienia między rzędami szczawiu. I możesz przetwarzać łóżka z naparem tego kwiatu 2-3 razy w sezonie.

Mucha tartaczna również składa jaja w grządkach szczawiowych, a wykluwające się z nich małe zielone gąsienice zjadają liście rośliny, pozostawiając z nich jedynie szkielet żył. Aby zapobiec pojawieniu się szkodnika, staraj się terminowo usuwać chwasty. Usuń resztki roślin z miejsca i spryskaj szczaw naparem z rumianku z dodatkiem mydła w płynie.

Zimowa miarka pojawia się na łożach szczawiu pod koniec wiosny, ale wciąż udaje jej się całkowicie uszkodzić roślinę. Przez całe lato żywi się liśćmi, a jesienią zbliża się do ziemi. W celach zapobiegawczych pamiętaj, aby jesienią wykopać ziemię w łóżkach. Aby zebrać motyle czerpakowe, powiesz nad miejscem na wysokości 1 m pojemniki z sfermentowanym płynem - kompotem, melasą, wodą miodową.

Wireworm to larwa chrząszcza zatrzaskowego, która uszkadza nie tylko liście szczawiu, ale także jego korzenie. Zapobiegawczo usuwaj chwasty z rabat, neutralizuj zbyt kwaśną glebę, wykopuj po zbiorach i nie sadzaj szczawiu w jednym miejscu przez ponad cztery lata.

Rodzaje i odmiany szczawiu

Oprócz kwaśnego szczawiu lub zwykłego szczawiu w kulturze można znaleźć inne gatunki roślin: szczaw wróblowy (mały, szczaw), szczaw wodny (wodny), szczaw koński (gruby, szczawik koński, ćma ruda), szczaw kędzierzawy, szczaw nadmorski, szczaw pospolity , szczaw szpinakowy i szczaw ruski. Wszystkie są w takim czy innym stopniu poszukiwane, ale szczaw koński jest bardziej popularny jako roślina lecznicza.

Szczaw koński (Rumex confertus)

Bylina zielna o krótkim, słabo rozgałęzionym i gęstym kłączu z dużą liczbą korzeni przybyszowych. Łodygi rośliny są wyprostowane, bruzdowane, samotne, nagie, w górnej części rozgałęzione, osiągają wysokość od 90 do 150 cm i grubość 2 cm. Liście na przemian rozety i dolne mają kształt wydłużony, trójkątno-jajowaty i podstawę w kształcie serca. Są rozwarte u góry, faliste wzdłuż krawędzi, do 25 cm długości i do 13 cm szerokości, osadzone na długich ogonkach żłobionych wzdłuż górnej strony. Liście jajowato-lancetowate na górnej łodydze, osadzone na krótszych ogonkach, są węższe, krótsze i ostrzejsze niż dolne. Spodnia strona liści jest gęsto pokryta krótkim, twardym włosiem, zwłaszcza wzdłuż nerwów. Liście nie są kwaśne w smaku.Zielonkawo-żółte kwiaty biseksualne są zbierane w małe okółki i tworzą tyrs - długi, gęsty i wąski kwiatostan wiechowaty. Kwitnienie przypada na maj-czerwiec. Owoc szczawiu końskiego to owalny trójkątny orzech o długości do 7 mm. Szczaw pospolity rośnie w strefach leśno-stepowych na glebach wilgotnych i umiarkowanie wilgotnych i jest typowym chwastem łąkowym.

Na zdjęciu: szczaw koński (Rumex confertus)

Spośród odmian kwaśnego szczawiu lub zwykłego najpopularniejsze to:

• Szerokolistny - wieloletni zimotrwały, wysokowydajny szczaw, dojrzewający w ciągu 40-45 dni. Stosuje się go zarówno na świeżo, jak i do przygotowania na zimę. Liście tej odmiany są zielone, wydłużone, owalne, osadzone na długim ogonku;
• Malachit to średnio wczesna odmiana, która dojrzewa w 40-45 dni. Liście o intensywnym zielonym kolorze, o gładkiej lub musującej powierzchni, faliste wzdłuż krawędzi, do 15 cm długości, rozeta luźna i wzniesiona;
• Szpinak to średnio wczesna odmiana odporna na choroby i zimno, z dużą luźną rozetą i dużymi, ciemnozielonymi liśćmi o muskularnej powierzchni;
• Wielkolistna - wcześnie dojrzewająca, mrozoodporna i odporna na strzelanie odmiana o delikatnej jasnozielonej zieleni, uformowana w stojącą rozetę. Długość liści może przekraczać 20 cm Okres dojrzewania tej odmiany to 30-45 dni;
• Bloody Mary to odporna na zimę odmiana dekoracyjna, która jest aktywnie wykorzystywana w kuchni. Swoją nazwę zawdzięcza czerwonym plamom w zielonej płytce liści, osiągających 15 cm długości i 10 cm szerokości Odmiana dojrzewa 45-50 dni;
• Odessa 17 to wysokowydajna odmiana wcześnie dojrzewająca o wydłużonych, ciemnozielonych liściach o długości do 16 cm i szerokości do 7 cm, zebranych w luźną, wyprostowaną rozetę. Odmiana przeznaczona do przygotowywania sałatek, zup i konserw;
• Nikolsky to średnio wczesna, owocująca odmiana o luźnej, wzniesionej rozecie zielonych liści do 38 cm długości i do 12 cm szerokości, nadaje się do świeżego spożycia i do zbioru na zimę;
• Sangwinina to średnio wczesna wieloletnia odmiana owocująca z wysoko wyprostowaną, częściowo wzniesioną rozetą, czerwonawą łodygą i dużymi, gładkimi lub lekko musującymi, podłużnymi, owalnymi zielonymi liśćmi z czerwonymi żyłkami;
• Emerald King - wcześnie dojrzała, plenna odmiana o delikatnych, gładkich, owalnych podłużnych liściach o jasnozielonym odcieniu;
• Champion - wieloletnia odmiana o wysokim smaku, atrakcyjności wizualnej i wysokiej wydajności, z wyprostowaną rozetą do 40 cm wysokości i około 30 cm średnicy, składająca się z dużych i soczystych zielonych liści o wydłużonym owalnym kształcie;
• Emerald Snow to wysokowydajna odmiana w połowie sezonu o doskonałym smaku z uniesioną rozetą o średniej wielkości, słabo bulgoczących liściach o jasnozielonym kolorze;
• Maykop 10 to popularna wcześnie dojrzewająca mrozoodporna, odporna na choroby, owocująca odmiana z umiarkowaną zawartością kwasu. Liście duże, mięsiste, zielonkawożółte, łodygi grube, średniej długości;
• Belleville to stara mrozoodporna, owocna odmiana o uniwersalnym zastosowaniu o owalnych liściach na grubych ogonkach;
• Ałtaj to mrozoodporna średnio kwaśna odmiana o liściach w kształcie włóczni na cienkich i długich ogonkach. Młode liście są ciemnozielone, ale stopniowo pojawia się na nich czerwony odcień;
• Lyons to odmiana o doskonałym smaku i wysokiej jakości o mięsistych liściach na grubych szypułkach. Po ścięciu szybko odrastają. Niestety roślina nie jest mrozoodporna i zimą może umrzeć;
• Nerwy czerwone to odmiana dekoracyjna o wysokości do 40 cm z zielonymi liśćmi w kształcie włóczni z czerwono-bordowymi żyłkami zebranymi w zwartą, pionową rozetę. Zjada się tylko młode liście, dopóki nie staną się grube.

Szczaw - właściwości i przeciwwskazania

Lecznicze właściwości szczawiu

Największą wartością szczawiu jako rośliny ogrodowej jest to, że produkuje zielenie wiosną, kiedy jest bardzo mało świeżych warzyw. Zielenina szczawiowa zawiera białka, węglowodany, kwasy organiczne, błonnik, witaminę C (kwas askorbinowy), E (tokoferol), beta-karoten), K (filochinon), H (biotynę), PP (niacynę) i witaminy z grupy B: tiaminę , ryboflawina, kwas pantotenowy i foliowy, pirydoksyna. Ponadto szczaw jest źródłem potasu, wapnia, magnezu, chloru, siarki, fosforu, sodu, fluoru, miedzi, cynku, żelaza, manganu i jodu.

Korzeń szczawiu końskiego zawiera witaminę K, olejek eteryczny, żywice, żelazo, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, takie jak kawa i kwas szczawiowy oraz inne substancje niezbędne lub ważne dla organizmu człowieka. Pod względem składu chemicznego szczaw koński jest bliski tak cennej roślinie jak rabarbar.

Bardziej pożywne i przydatne są młode liście szczawiu, które zawierają kwas jabłkowy i cytrynowy. Liście szczawiu mają działanie gojące rany, przeciwbólowe, przeciwkorbutowe, przeciwzapalne, antytoksyczne, ściągające i poprawiają trawienie.

Odwar z liści stosowany jest w leczeniu niestrawności. Ma działanie żółciopędne i przeciwalergiczne, poprawia pracę wątroby, pomaga radzić sobie z trądzikiem i swędzeniem skóry.

Szczaw stosuje się na menopauzę i bolesne miesiączki: 1 łyżkę suchych liści parzy się ze szklanką wrzącej wody, zaparza się przez godzinę, a 1/3 szklanki pije się trzy razy dziennie na pół godziny przed posiłkiem.

W przypadku niepłodności: 1 łyżkę szczawiu wlewa się do szklanki wrzącej wody, gotuje na małym ogniu przez 1 minutę i nalega, aż bulion ostygnie. Napar przyjmuj tak samo, jak w przypadku menopauzy, ale jeśli dodasz do trawy szczawiu mumię i rdest, efekt będzie silniejszy.

Na zdjęciu: Szczaw to pożyteczna roślina

Odwar z kwaśnych liści szczawiu stymuluje tworzenie się żółci, poprawia pracę wątroby i zatrzymuje krwawienie. W chorobach wątroby, krwawieniach z macicy i płuc, hemoroidach, zaparciach, pęknięciach odbytu, a także zewnętrznie na oparzenia, zapalenie dziąseł, zapalenie jamy ustnej, rany i choroby skóry stosuje się preparaty z korzenia szczawiu. Tradycyjna medycyna wykorzystuje tę roślinę jako środek przeciwnowotworowy. Odwar z liści szczawiu końskiego jest stosowany w leczeniu przeziębień, zapalenia okrężnicy, biegunki, zapalenia krwi i jelit.

Szczaw - przeciwwskazania

Szczaw zwyczajny nie jest zalecany do spożywania przez długi czas ani w dużych ilościach, ponieważ ma wysoką zawartość kwasu szczawiowego, który może zaburzać metabolizm minerałów w organizmie i zaburzać pracę nerek. Szczaw jest przeciwwskazany przy nieżytach żołądka z wysoką kwasowością, wrzodach żołądka i dwunastnicy, dnie moczanowej, chorobach nerek, a także w okresie ciąży.