Zakład Nigella (łac. Nigella) lub Nigella , należący do rodzaju roślin zielnych z rodziny Buttercup, liczące ponad 20 gatunków i powszechne w Europie Zachodniej, Azji Zachodniej i Afryce Północnej. Łacińska nazwa oznacza w przybliżeniu to samo co rosyjskie, ponieważ pochodzi od słowa niger, które oznacza „czarny”. Czarnuszka nazywana jest tak ze względu na czarne jak węgiel nasiona rośliny. Rozprzestrzenianie się czarnuszki rozpoczęło się w Turcji i na Północnym Kaukazie, skąd po raz pierwszy dotarła do Indii, a stamtąd do Europy.
Brytyjczycy nazywają czarnuszkę kalindzhi, błogosławione nasiona, kwitnący koper włoski, czarny kminek, czarny sezam, kwiat gałki muszkatołowej i kolendra włoska, chociaż czarnuszka nie ma nic wspólnego z żadną z wymienionych roślin.
Posłuchaj artykułu
Sadzenie i pielęgnacja czarnuszki
- Sadzenie: wysiew nasion do ziemi - w maju lub przed zimą, siew na sadzonki - w marcu-kwietniu, przesadzanie sadzonek do ziemi - w maju.
- Kwitnienie: od czerwca do sierpnia-września.
- Oświetlenie: jasne światło słoneczne.
- Gleba: lekkie, umiarkowanie wilgotne gleby wapienne.
- Podlewanie: zrównoważone: roślina cierpi na niedobór i nadmiar wilgoci.
- Ściółkowanie: nie zalecane.
- Nawóz pogłówny: wskazane jest sadzenie rośliny w miejscu nawożonym materią organiczną z poprzedniej uprawy, a następnie nawożenie potasowo-fosforowe tylko w okresie kwitnienia.
- Rozmnażanie: nasiona.
- Szkodniki: przędziorki lub mszyce.
- Choroby: mączniak prawdziwy.
Czarnuszka kwiatowa - opis
Nigella-nigella to roślina jednoroczna zielna o rozgałęzionych łodygach o wysokości od 30 do 60 cm, naprzemiennych liściach pierzastych, a czasami naciętych palcami, z których górne unoszą się ponad kwiat jak ażurowy koc. Kwiaty czarnuszki, duże - do 4 cm średnicy, biseksualne, pojedyncze, z pięcioma działkami przypominającymi płatki, mają barwę niebieską, białą lub żółtą.
W kwiatach odmian podwójnych działki są ułożone w dwóch, trzech lub czterech rzędach. Płatki czarnuszki są przekształcane w nektarniki. Owocem czarnuszki jest spłaszczona lub nabrzmiała torebka składająca się z pięciu listków zawierających matowe, jajowate, czarne nasiona czarnuszki.
W kwiaciarstwie ozdobnym kwiaty czarnuszki są ważnym elementem projektowania krajobrazu: sadzi się je wzdłuż żywopłotów i na rabatach, na rabatach, w ogrodach skalnych, na alpejskich wzgórzach, wykorzystuje się je również jako element kompozycji kwiatowych.
Uprawa czarnuszki z nasion
Siew czarnuszki
Nigella rozmnaża się tylko przez nasiona. Można je wysiewać bezpośrednio do gruntu w maju lub przed zimą na głębokość ok. 2 cm Sadzonki rośliny są odporne na zimno, ale lepiej jest najpierw zasiać uprawy. Sadzonki nie tolerują zbyt dobrze przesadzania, dlatego należy je natychmiast wysiać na stałe miejsce.
Sadzonka czarnuszka
W przypadku sadzonek nasiona czarnuszki wysiewa się w marcu-kwietniu w szklarni na głębokość 2 cm, a sadzonki pojawiają się zwykle pod koniec drugiego lub trzeciego tygodnia. Nurkują w fazie rozwoju pary prawdziwych liści w doniczkach torfowo-próchnicznych, aby w odpowiednim czasie przeszczepić sadzonki bezpośrednio do nich na klombie.
Lądowanie czarnuszki
Kiedy sadzić czarnuszkę
Sadzonki czarnuszki bardzo szybko zyskują na sile, aw maju będzie można ją już przesadzić na otwarty teren. Miejsce dla czarnuszki powinno być otwarte i słoneczne, ponieważ roślina nie rozwija się dobrze w cieniu. Nawiasem mówiąc, Nigella nie lubi sąsiedztwa z roślinami okrywowymi, miej to na uwadze przy wyborze miejsca i środowiska dla niej. Nigella preferuje gleby luźne, suche, lekkie, ale odżywcze, wapienne lub obojętne. Na glebach kwaśnych, a także w cieniu roślina nie rozwija się dobrze.
Jak sadzić czarnuszkę
Sadzonki czarnuszki sadzi się bezpośrednio w doniczkach torfowo-próchnicznych w odległości 15-20 cm od siebie, odstęp między rzędami wynosi 45-50 cm Przy bliższym sadzeniu nie można osiągnąć ani bujnego kwitnienia czarnuszki, ani dojrzewania jej nasion, a ty nie przejmujesz się trzeba będzie przerzedzić zbyt gęste zarośla. Po posadzeniu miejsce jest podlewane. Nie mulczują gleby - Nigella słabo reaguje na ściółkę. Nigella z nasion kwitnie około 40-45 dni po wykiełkowaniu, a jej kwitnienie trwa około dwóch miesięcy.
Opieka nad czarnuszką w ogrodzie
Jak dbać o czarnuchę
Ponieważ Nigella nie lubi ściółki, po podlaniu będziesz musiał regularnie odchwaszczać i poluzowywać obszar. Jeśli chodzi o częstotliwość podlewania, Nigella boleśnie reaguje zarówno na nadmierną, jak i niewystarczającą wilgoć, dlatego konieczne jest opracowanie dla niej specjalnego reżimu podlewania.
Jeśli chodzi o karmienie, należy zachować ostrożność w tej kwestii, ponieważ czarnuszce bardzo łatwo jest przekarmić. Można tego uniknąć sadząc sadzonki lub wysiewając nasiona w miejscu, w którym rosły poprzednicy nawożeni substancją organiczną, ao nawozy nie można się martwić przez pierwszą połowę sezonu wegetacyjnego. Kiedy czarnuszka zakwitnie, karm ją nawozem potasowo-fosforowym.
Hodowla czarnuszki
Nigella rozmnaża się tylko generatywnie (przez nasiona), metodą sadzonkową i sadzonkową, wiosną lub przed zimą. Metoda rozmnażania nasion została opisana w poprzednim rozdziale. Samosiew czarnuszki jest również jedną z metod rozmnażania nasion. Nie stosuje się innych metod hodowli czarnuszki w ogrodnictwie domowym.
Szkodniki i choroby czarnuszki
W chłodne, deszczowe dni Nigella może zachorować na mączniaka prawdziwego. Leczenie miejsca za pomocą fungicydów pomoże go uratować i pożądane jest przeprowadzenie 2-3 sesji takiego leczenia w odstępie tygodnia lub dziesięciu dni.
W suchym lecie, jeśli zaniedbasz obowiązek podlewania kwiatów, czarnuszka może zostać zarażona przędziorkami żywiącymi się sokiem komórkowym liści rośliny. Niszczą przędziorków za pomocą insektoakarydów: Agravertin, Aktellik, Akarin, Kleshchevit lub Fitoverm.
Ogólnie rzecz biorąc, uprawa czarnuszki nie wiąże się z żadnymi szczególnymi trudnościami ani z chorobami, ani ze szkodnikami, ponieważ jest to roślina dość odporna, zwłaszcza że ostry aromat nasion skutecznie odstrasza owady.
Nigella po kwitnieniu
Jak i kiedy zbierać nasiona czarnuszki
Zbiór nasion czarnuszki rozpoczyna się, gdy około dwie trzecie strąków jest dojrzałe, a dzieje się to najczęściej pod koniec sierpnia lub we wrześniu. Pędy z dojrzałymi torebkami torebkowymi są cięte, wiązane w pęczki i suszone w suchym pomieszczeniu z dobrą wentylacją. Nasiona uzyskuje się bardzo łatwo z suszonych kapsułek. Nasiona czarnuszki zachowują żywotność przez około dwa lata. Możesz od razu zasiać je w kwietniku przed zimą lub poczekać do wiosny.
Rodzaje i odmiany czarnuszki
Nigella damasceana
Najczęściej w naszych ogrodach uprawia się gatunek Nigella damasceana, czyli „dama w zieleni” - bezpretensjonalna roślina ozdobna, która ma piękne nie tylko kwiaty, ale i liście. Ojczyzna Nigella Damaszek Azja Mniejsza i Azja Zachodnia, Kaukaz, Krym i Morze Śródziemne. Wysokość rozgałęzionych łodyg sięga od 30 do 50 cm Liście są podwójnie lub potrójnie pierzasto rozcięte, proste lub podwójne kwiaty w kolorze białym, niebieskim lub niebieskim otoczone są rodzajem koronkowego woalu z ażurowych liści umieszczonych na łodydze tuż pod kwiatem.
Istnieje wiele odmian Nigella Damascus, ale należy uważać przy wyborze: taka odmiana, na przykład Baby Blue, powoduje więcej zdziwienia niż podziwu: jakiś rodzaj bryły zieleni nie wyższej niż 15 cm z mikroskopijnymi kwiatami i brzydkimi rogatymi owocami. Oferujemy odmiany Nigella Damascus, które Cię nie zawiodą:
- Cambridge Blue - forma o delikatnych pędach do 90 cm wysokości z niebieskimi półpełnymi kwiatami;
- Miss Jekyll Rose to forma z prostymi, jak strzały, pędami o wysokości do 50 cm z kwiatami o ciemnoczerwono-różowym kolorze. Odmiana została wyhodowana specjalnie dla kwiaciarzy, którzy używają jej do komponowania kompozycji kwiatowych - suchych lub świeżych;
- Persian Jewels to odmiana o białych, niebieskich, różowych i fioletowych kwiatach;
- Dwarf Moody Blue to odmiana karła o wysokości 15-20 cm i niebieskich kwiatach.
Siew czarnuszki (Nigella sativa)
Jako roślinę leczniczą w kulturze uprawia się wysiew czarnuszki - jednoroczny o wysokości od 30 do 70 cm z prostymi i podwójnymi kwiatami o odcieniu niebieskim, białym lub zielonkawo-żółtym, które wyróżniają się jaskrawo na tle koronkowych, drobno pociętych liści, podobnie jak liście kopru włoskiego. Nigella sativa słynie z czarnych nasion o silnym korzennym aromacie, które od wieków są stosowane jako przyprawa do różnych potraw, a także jako środek żołądkowy i żółciopędny.
To właśnie ta roślina nazywana jest czarnym sezamem, czarnym kminem, kwitnącym koprem włoskim i to o nim Koran mówi: „W czarnuszce jest lekarstwem na wszystkie choroby”.
Hiszpańska Nigella (Nigella hispanica)
Чуть меньше известна в культуре нигелла испанская, тоже однолетнее растение с юга Испании и с севера Африки высотой до 60 см с глубокораздельными темно-зелеными листьями и темно-голубыми цветками диаметром до 6 см с яркими тычинками и слабым ароматом. Красноватые завязи нигеллы испанской тоже привлекают внимание. Цветет этот вид с июня по сентябрь.
Нигелла восточная (Nigella orientalis)
Иногда в культуре для украшения клумб, срезки и составления сухих букетов выращивается нигелла восточная - однолетник с маленькими цветками и декоративными соплодиями.
Свойства нигеллы
Нигелла посевная, или нигелла лечебная, популярна не только в качестве декоративного растения. Ее семена, имеющие острый перечный вкус и аромат земляники, используют в кулинарии как пряность: в измельченном виде добавляют в супы, пекут с ней хлеб и сдобу, добавляют в маринады при консервировании овощей. Используют в качестве зелени также листья нигеллы, обладающие тонизирующим и общеукрепляющим действием. Их добавляют летом в салат вместе с базиликом, кориандром, петрушкой, укропом и кервелем.
Кроме вкусовых, имеют высокую ценность и полезные свойства нигеллы. Семена растения, содержащие витамин E, каротин, аскорбиновую кислоту, эфирные масла и фермент липазу, обладают мочегонным, слабительным, болеутоляющим, спазмолитическим, противоязвенным, противогрибковым, антибактериальным, антиоксидантным, противоалергенным, бронхолитическим, противоопухолевым, противовирусным, иммуностимулирующим, глистогонным и желчегонным действием.
Их употребляют при желудочно-кишечных расстройствах и метеоризме, при повышенном артериальном давлении, гормональных нарушениях, дисбактериозе, вегетососудистой дистонии, парадонтозе, цистите, пиелонефрите, потере аппетита, они оказывают благотворное воздействие на работу поджелудочной железы и печени, способствуют замедлению процессов старения, укрепляют память.
Применяют семена нигеллы одновременно с медикаментозными препаратами для лечения таких заболеваний: эпилепсия, сахарный диабет, астма, артериальная гипертония, раковые опухоли, а также при наркомании. Чай из семян нигеллы ускоряет обмен веществ, стимулирует естественное очищение организма от шлаков и токсинов, а также способствует похудению.
Предлагаем вам рецепты препаратов, которые вы можете изготовить самостоятельно в домашних условиях:
- настойка из семян нигеллы: одна часть семян нигеллы настаивается в темном месте в течение недели в пяти частях водки, затем жидкость процеживают и ставят в холодильник. Принимают по 10-15 капель при заболеваниях органов дыхательных путей.
- чай из нигеллы: 1 г семян залить стаканом кипятка и настаивать четверть часа. Выпивать в течение суток в несколько приемов как мочегонное, слабительное, желчегонное и общеукрепляющее средство. Для достижения глистогонного эффекта следует выпивать в день не мене двух литров такого чая одновременно с приемом острой пищи - лука, селедки. Преимущество семян нигеллы в том, что при такой же остроте, как у черного перца, они не раздражают слизистую оболочку кишечника и желудка.
А вот простой рецепт вкусных лепешек с семенами нигеллы: замесите на воде тесто из килограмма муки, добавьте в него полторы ложки семян нигеллы и дайте тесту настояться 40-50 минут, после чего разделите его на сочни, раскатайте из них лепешки и выпекайте в духовке, после чего горячими смажьте маслом.
Нигеллу можно с успехом использовать для борьбы с молью, как лаванду. Зашейте семена чернушки в маленькие тканевые или марлевые мешочки и разложите их по полкам в шкафу: аромат семян отпугнет моль. Боятся этого запаха комары и даже змеи.
Однако, несмотря на полезные свойства нигеллы, запрещено употреблять ее семена и препараты из растения беременным, особенно на поздних сроках, страдающим ишемической болезнью сердца, тромбофлебитом в активной форме, острым гастритом с повышенной кислотностью, желчекаменной болезнью, а также людям с пересаженными органами, поскольку усиление иммунной системы может вызвать отторжение трансплантированного органа.
